آیا دونالد ترامپ می‌تواند اقتصاد بیمار کانادا را درمان کند؟

اقتصاددانان کانادایی معتقدند بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید ممکن است راه‌حلی غیرمعمول برای مشکلات اقتصادی کانادا باشد.

اگرچه ترامپ تهدید کرده که ۲۵ درصد تعرفه بر تمامی صادرات کانادا اعمال خواهد کرد و ممکن است در استعفای اخیر کریستیا فریلند، وزیر دارایی کانادا، نقش داشته باشد، اما برخی بر این باورند که دوره دوم ترامپ می‌تواند انگیزه‌ای برای حل مشکلات ساختاری جدی اقتصاد کانادا باشد.

چالش‌های اقتصادی کانادا

استفاده کانادا از بانک‌های غذا افزایش یافته است. در مارس ۲۰۲۴، بیش از ۲ میلیون مراجعه به بانک‌های غذا در کانادا ثبت شد که بالاترین رقم در تاریخ این کشور است و نسبت به سال ۲۰۲۳، بالغ بر ۶ درصد و نسبت به سال ۲۰۱۹، بالغ بر ۹۰ درصد افزایش داشته است.

نرخ بیکاری به حدود هفت درصد رسیده و بدهی خانوارهای کانادایی بالاترین میزان در میان کشورهای گروه هفت (G7) است که جمعیت این کشور را در برابر رکود اقتصادی بسیار آسیب‌پذیر کرده است.

بهره‌وری پایین و مشکل دستمزدها از دیگر چالش‌هاست. بهره‌وری ضعیف و نوسانات نرخ ارز باعث شده که دستمزدها و حقوق در کانادا اکنون از تمامی ۵۰ ایالت آمریکا پایین‌تر باشد.

اقتصاد کانادا به‌شدت به مصرف و بازار املاک متکی است و این موضوع آن را از نظر ساختاری تضعیف کرده است.

تأثیر ترامپ بر اقتصاد کانادا

ترامپ تهدید کرده که تعرفه‌ای ۲۵ درصدی بر صادرات کانادا اعمال خواهد کرد که می‌تواند به شدت به اقتصاد کانادا آسیب بزند.

اگر ترامپ توافق‌نامه تجارت آزاد آمریکای شمالی (USMCA) را لغو کند، یکی از نقاط قوت باقی‌مانده اقتصاد کانادا از بین خواهد رفت و احتمالاً این کشور وارد دوره‌ای از رکود شود.

مشکلات ساختاری و پیشنهادات اصلاحی برای اقتصاد کانادا 

الکس ویلن از مؤسسه فریزر معتقد است که کانادا با یک «بحران سرمایه‌گذاری» مواجه است و نیاز به کاهش هزینه‌های دولتی، اصلاحات مالیاتی گسترده و بهبود فضای سرمایه‌گذاری دارد.

مشکلات دیگری که در کانادا بسیار مهم و ساختاری به نظر می‌رسند، بهره‌وری و نوآوری هستند. این دو مورد که ستون‌های رشد اقتصادی آمریکا به شمار می‌روند، در کانادا به شدت پایین هستند. کانادا در میان کشورهای OECD، از رتبه ششم در سال ۱۹۷۰ به رتبه ۱۸ام در سال ۲۰۲۲ سقوط کرده است.

کارآفرینان جوان کانادایی نیز به دلیل نبود فضای رقابتی و پاداش مناسب برای ریسک‌پذیری، به آمریکا مهاجرت می‌کنند.

اختلافات سیاسی و استعفای وزیر دارایی

کریستیا فریلند، وزیر دارایی کانادا، به دلیل اختلاف نظر با جاستین ترودو بر سر نحوه مقابله با «ملی‌گرایی اقتصادی تهاجمی» ترامپ، پس از چهار سال از سمت خود استعفا داد. او در نامه استعفای خود از سیاست‌های پیش‌انتخاباتی ترودو، مانند صدور چک‌های ۲۵۰ دلاری برای نیمی از جمعیت و معافیت مالیاتی برای درخت‌های کریسمس، انتقاد کرد.

انتخابات پیش‌رو و آینده اقتصاد کانادا

انتخابات کانادا باید تا اکتبر برگزار شود و رهبر مخالفان محافظه‌کار، پیر پویلیور، در نظرسنجی‌ها پیشتاز است. او با شعارهایی مانند «حذف مالیات» به شدت از عملکرد اقتصادی ترودو انتقاد کرده است.

هشدار به کانادا

جیم تورن، استراتژیست ارشد بازار، معتقد است که پیروزی ترامپ در آمریکا «هشداری جدی» برای کانادا است. او می‌گوید: «ما شاهد زوال بزرگ اقتصاد کانادا در دوران پس از جنگ جهانی دوم هستیم و دولت و بخش خصوصی هنوز به طور کامل این افول سریع را درک نکرده‌اند.»

این گزارش از فایننشال تایمز تأکید دارد که بازگشت ترامپ ممکن است کانادا را مجبور کند تا با مشکلات ساختاری خود روبه‌رو شود و اصلاحات اساسی برای بهبود بهره‌وری، نوآوری و رشد اقتصادی انجام دهد.

احتمال دیگر این است که ترامپ خودش آستین بالا بزند و در ازای ایجاد هژمونی مد نظر خود، به حل مسائل کانادا بپردازد و در صورت عدم تسلیم این کشور، تهدیدات خود را اجرا کند.