اصلاح نظام ارزیابی شرکت‌های دانش بنیان؛ جلوگیری از ریزش شرکت های نوپا
تورج امرایی در گفتگو با خبرنگار مهر، در پاسخ به این سوال که آیا ارزیابی شرکت‌های دانش بنیان در دوره جدید دستخوش تغییرات خواهد شد یا خیر؟ گفت: در حال حاضر، آیین‌نامه قبلی ارزیابی شرکت‌های دانش بنیان بدون تغییر باقی مانده اما در خصوص «نظام ارزیابی» شرکت‌ها در حال بررسی هستیم تا اصلاحاتی در آن اعمال کنیم که پس از نهایی شدن این اصلاحات، پیشنهادات به کارگروه دائمی ارائه خواهد شد و در صورت تصویب، به شورای اصلی برای مصوب شدن، ارسال می‌شود.
نظام ارزیابی شرکت‌های دانش بنیان اصلاح می‌شود
معاون توسعه شرکت‌های دانش بنیان معاونت علمی ریاست جمهوری درباره اصلاحات در نظام ارزیابی شرکت‌های دانش بنیان توضیح داد و گفت: تغییرات بزرگ و کلیدی نسبت به دوره قبل در دستور کار نیست. در نظر داریم که شبکه متخصصین داخلی کشور را در ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت‌های دانش‌بنیان گسترده‌تر کنیم و از فعالان با سابقه و برجسته صنعت بهره ببریم تا از تجربیات آنها در بدنه فنی و کارشناسی در فرآیند ارزیابی استفاده کنیم. بنابراین تغییرات پیشنهادی عمدتاً گسترده‌تر کردن شبکه متخصصان در تشخیص صلاحیت هاست.
وی ادامه داد: در حال حاضر تشخیص صلاحیت‌ها توسط کارگزاری‌ها انجام می‌شود، اما ما نمی‌خواهیم که فرایند ارزیابی صرفاً از طریق کارگزار حقوقی انجام شود و برنامه داریم که ظرفیت کارگزاران حقیقی را (شبکه متخصصان داخلی) فعال کنیم.
ارزیابی شرکت‌های دانش بنیان جدی تر می‌شود
امرایی ضمن تاکید بر اینکه در دوره جدید ارزیابی‌های دانش‌بنیان به صورت جدی‌تری مورد توجه قرار خواهد گرفت، خاطرنشان کرد: مهمترین ویژگی یک محصول دانش بنیان این است که در زمان ارزیابی، از متوسط فناوری کشور بالاتر باشد. با گذشت زمان و ورود شرکت‌های جدید به بازار، ممکن است محصولاتی که قبلاً دانش‌بنیان محسوب می‌شدند، به سطح متوسط یا عادی کاهش یابند. بنابراین در ارزیابی مجدد، بهبود و ارتقاء محصولات دانش‌بنیان لحاظ شده باشد.
مدت زمان ارزیابی شرکت‌های دانش بنیان احتمالاً کوتاه‌تر می‌شود
معاون توسعه شرکت‌های دانش بنیان معاونت علمی ریاست جمهوری افزود: نکته دیگر اینکه، در حال حاضر مدت زمان ارزیابی شرکت‌های دانش بنیان به طور متوسط ۴۰ روز است یعنی ممکن است پرونده‌ای هم باشد که زمان داوری آن بیشتر از ۴۰ روز به طول بیانجامد و پرونده‌ای هم کوتاه‌تر. ولی تغییراتی که در آغاز فرایند ارزیابی لحاظ کرده‌ایم، تقریباً می‌تواند ارزیابی را یک دو تا هفته کوتاه‌تر کند. البته این موضوع در حد پیشنهاد است و باید در کارگروه دائمی فناوری‌های دانش بنیان به تصویب برسد.
وی درباره برنامه معاونت علمی برای حمایت از رشد شرکت‌های دانش بنیان گفت: عمده این حمایت‌ها ذیل قانون جهش دانش بنیان است. یکی از ظرفیت‌هایی که خیلی خوب آن را فعال کردیم که هم به توسعه شرکت‌ها و هم به توسعه محصولاتشون کمک می‌کند، اعتبار مالیاتی ماده ۱۱ و ماده ۱۳ است که در حال حاضر اعتبار مالیاتی‌ها را به سمت فراخوان‌های تخصصی بردیم. به طور مثال در حوزه دارو و در حوزه انرژی یک فراخوانی تحت عنوان اعتبار انرژی در حال طراحی هستیم و هدفمان این است که این اعتبار مالیاتی رو به آن سوق دهیم.
تقویت سرچشمه‌های رویش و زایش شرکت‌های دانش بنیان
امرایی خاطرنشان کرد: یکی از اقداماتی که کل معاونت علمی در حال انجام آن است، تقویت سرچشمه‌های رویش و زایش شرکت‌های دانش‌بنیان است. به این منظور، حمایت‌های مالی به دانشگاه‌ها به گونه‌ای متمرکز شده که هر اعتبار اعطایی به یک دانشگاه یا پارک علم و فناوری، مستلزم ایجاد تعدادی هسته فناور در پایان دوره حمایت باشد. هدف این است که تعدادی از این هسته‌ها به شرکت‌های مستعد دانش‌بنیان تبدیل شوند. این برنامه به‌طور ویژه مورد تأکید معاون علمی قرار دارد و از اهمیت بالایی برخوردار است.
وی همچنین به برنامه معاونت علمی برای حمایت و جلوگیری از ریزش شرکت‌های نوپا اشاره کرد و گفت: در حال حاضر، از ۱۰ هزار شرکت دانش‌بنیان موجود، ارزیابی‌ها نشان می‌دهد که تعداد زیادی از این شرکت‌ها علی‌رغم توانمندی بالا، فروش دانش‌بنیان ناچیزی دارند. تقریباً ۷۰ درصد از این شرکت‌ها نوپا هستند و مابقی نوآور و فناور. درصد قابل توجهی از شرکت‌های نوپا که نزدیک به نیمی از این تعداد را تشکیل می‌دهند، درآمدی تقریباً ناچیز و گاهی نزدیک به صفر دارند، در حالی که زیرساخت‌های لازم را دارند.
وی با اشاره به اینکه برنامه معاونت علمی این است که با همکاری نهادهای تأمین مالی، مانند صندوق نوآوری و شکوفایی، طرح‌های حمایتی طراحی کند تا شرکت‌های مستعد شناسایی و ارتقا یابند، افزود: این برنامه به جلوگیری از ریزش شرکت‌های دانش‌بنیان کمک خواهد کرد و با حمایت‌های مالی، این شرکت‌ها قادر خواهند بود به فعالیت خود ادامه دهند.
