اصلاح کلاسیک و مولکولی گل محمدی برای افزایش بازدهی

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از بنیاد ملی علم ایران (INSF)، «مطالعه فیتوشیمیایی، مولکولی و ناسازگاری گرده‌افشانی در تعدادی از ژنوتیپ‌های گل محمدی و هیبریدهای آن» عنوان رساله دکتری حمید احدی است که با راهنمایی مجید شکرپور و حمایت بنیاد ملی علم ایران به پایان رسانده است.

احدی درباره این طرح توضیح داد: گل محمدی یکی از گیاهان متحمل به خشکی و با ارزش دارویی قابل توجه است که از جمله محصولات آن اسانس، گلاب، گل، غنچه خشک، کانکریت و ابسولوت است. از اسانس این گیاه به‌طور وسیع در صنایع عطرسازی و محصولات آرایشی و بهداشتی، پزشکی و همچنین در صنایع غذایی استفاده می‌شود.

وی افزود: با توجه به اقلیم خشک ایران و کاهش منابع آبی، سطح زیر کشت این گیاه هر سال در حال افزایش است. اهلی شدن محدود گل محمدی باعث بروز مشکلات متعدد تولید در سطح وسیع شده است. از مشکلات عمده گل‌محمدی درصد پایین اسانس است.

این محقق و پژوهشگر در ادامه بیان کرد: همچنین از دیگر مشکلات گل محمدی سختی برداشت محصول است. خاردار بودن، دوره گلدهی کوتاه و ریزش گلبرگ یک روز بعد از باز شدن گل، باعث مشکل شدن برداشت گل و افزایش هزینه‌های مربوط به برداشت شده است.

وی تصریح کرد: از سویی دیگر، با توجه به اهمیت اسانس گل محمدی در صنایع عطرسازی و صنایع غذایی صادرات این محصول با ارزش می‌تواند کمک چشمگیری به اقتصاد کشور کند. این امر، اهمیت اصلاح گل‌ محمدی به‌منظور دستیابی به ارقام جدید با درصد اسانس بالا و با کیفیت را دو چندان می‌کند.

احدی اضافه کرد: با توجه به اینکه خاستگاه گل محمدی ایران محسوب می‌شود؛ لذا پتانسیل خوبی از جنبه تنوع ژنوتیپ‌های مختلف گل‌محمدی در کشور وجود دارد که در فرایند اصلاح حایز اهمیت است.

وی تصریح کرد: همچنین با توجه به سرمایه‌گذاری کشورهایی نظیر ترکیه و بلغارستان روی زمینه‌های مختلف گل محمدی، ضرورت دارد برای صعود کشور به جایگاه واقعی خود در عرصه تولید و تجارت این گیاه، برنامه‌های پژوهشی هدفمندی در راستای اصلاح ارقام برتر گل محمدی تدوین گردد.

این محقق و پژوهشگر در پایان خاطرنشان کرد: در این طرح علاوه بر مطالعه فیتوشیمیایی ژنوتیپ‌های منتخب، دورگ‌گیری‌های هدفمند جهت دستیابی به هیبریدهای برتر و همچنین مطالعات ترنسکریپتوم جهت شناخت ژن‌های مرتبط با تولید اسانس نیز انجام شد. نتایج این تحقیق می‌تواند گامی بزرگ جهت اصلاح کلاسیک و مولکولی گل محمدی بردارد.