اقتصاد مقاومتی؛ نسخه‌‌ کارآمد برای تعامل با دنیا و خنثی‌کننده تحریم‌ها

حجت‌الاسلام والمسلمین کمیل قنبرزاده، عضو شورای سیاستگذاری مرکز راهبری اقتصاد مقاومتی حوزه علمیه در گفت‌وگو با ایکنا، درباره سیاست‌های اقتصادی دولت چهاردهم در دوره ریاست جمهوری ترامپ با توجه به احتمال بالای بازگشت سیاست فشار حداکثری، گفت: کسانی که احساس می‌کنند با جابجا شدن رئیس‌جمهور در کشوری دیگر باید نگران شرایط اقتصادی بود، طبیعتاً درک و تحلیل درستی از شرایط ایران ندارند. 

وی ادامه داد: اقتصاد ایران با دوگانه‌هایی چون درون‌زایی و برون‌زایی مواجه است؛ به عبارت بهتر باید مشخص شود متغیرهای اقتصادی درون‌زا یا برون‌زا تعریف شوند و ماجرای اقتصاد مقاومتی صرفاً از همین‌جا شروع می‌شود. براساس فحوای کلام اقتصاد مقاومتی هرچند ماهیت اقتصاد برون‌گراست اما ضرورت دارد متغیرهای اقتصادی درون‌گرا و به مؤلفه‌هایی که درون اقتصاد داخلی تعریف می‌شوند وابستگی داشته باشد.

تبعات عدم توجه به مؤلفه‌های اقتصاد مقاومتی

این کارشناس مسائل اقتصادی با بیان اینکه متأسفانه به مؤلفه‌های اقتصاد مقاومتی به خوبی توجه نشده و لذا همیشه نگاه‌های اقتصادی متکی به خارج رواج یافته است، گفت: این مسئله سبب شده تا از ترس اینکه مبادا افرادی با رویکردهای متضاد روی کار بیایند یا شرایط جهانی متشنج شود یا غیره، تصمیم‌گیری‌های اقتصادی اتخاذ شوند؛ درصورتی‌‎که این متغیرها خارج از اختیار ما بوده و نباید براساس آنها اقتصاد کشور را بنا کرد.

قنبرزاده بیان کرد: البته اقتصاد مقاومتی به دنبال نفی استفاده از ظرفیت‌های بین‌المللی یا تعامل با دیگر کشورها نیست اما نفی وابستگی از مسیر درون‌زایی اقتصاد را دنبال و آن را بهترین شیوه و معیار می‌داند؛ به عبارت بهتر متغیرهای اقتصادی نباید وابسته به عوامل خارج از اختیار باشند.

وی افزود: شاید دستیابی به شرایط ایده‌آل زمان‌بر باشد اما مهم در اقتصاد جمهوری اسلامی آن است که اگر خواستار مسیری روشن هستیم باید سیاستگذاری اقتصادی، درون‌زا و مبتنی بر اصول اقتصاد مقاومتی باشد و از این طریق فقط می‌توان مشکلات را حل کرد و اگر این اتفاق بیفتد دیگر نباید نگران رفت‌وآمد رؤسای جمهور دیگر کشورها بود ولی وقتی یک اقتصاددان با تغییر رئیس‌جمهور دیگر کشورها مدام نگران می‌شود معلوم است درک درستی از اقتصاد ایران و واقعیت‌های آن ندارد.

عضو شورای سیاستگذاری مرکز راهبری اقتصاد مقاومتی حوزه علمیه با بیان اینکه چاره‌اندیشی برای مشکلات درونی اقتصاد امری لازم و ضروری است، گفت: اگر این اتفاق بیفتد تهدیدات بیرونی نه‌تنها چالش بزرگی برای اقتصاد به وجود نخواهند آورد بلکه در بسیاری موارد فرصت‌‌ساز خواهند بود. به عنوان مثال در شرایط تشدید جنگ‌های منطقه‌ای به اقتصادهای وابسته آسیب‌های فراوانی می‌رسد اما اقتصادهای درون‌زا، مستقل و غیر وابسته از این شرایط به خاطر فضاهای بسیاری که محصول کاهش تعاملات هستند به نفع خود بهره‌برداری می‌کنند. به هر حال در شرایط جنگی محدودیت‌هایی برای طرفین پیش می‌آید که می‌توان از آنها بهره اقتصادی برد.

قنبرزاده ادامه داد: در شرایط کرونا، کشورهایی که اقتصادی درون‌زا داشتند کمتر دچار چالش شدند؛ مثلاً کشورهای خودکفا در حوزه تولید واکسن علاوه بر فروش واکسن به دیگر کشورها، توانستند به واردات واکسن مبادرت ورزند. اینکه می‌گویند درون‌زا بودن اقتصاد به معنای تسهیل و تسریع در مسیر تعامل با دیگر کشورهاست، سخنی بجا و ارزشمند است. در دنیای امروز اگر کشورها متوجه شوند اقتصادی درون‌زا نیست قطعاً در شرایط بحران با وجود دریافت هزینه، کالای مورد نیاز را تأمین نخواهند کرد.

بنای دنیای کنونی بر بی‌اعتمادی است

وی با بیان اینکه در جهان کنونی اعتماد معنا ندارد، گفت: در دنیایی زندگی می‌کنیم که با تغییرات روند قدرت، اسرائیل خود را در حال فروپاشی می‌بیند و آمریکا هم خود را در نوبت بعد از فروپاشی اسرائیل می‌داند؛ لذا یالات متحده به هر قیمتی حاضر است با کسانی که با رژیم صهیونیستی یا خود او تعارض دارند مقابله کند. در چنین شرایطی کدام قوه عاقله می‌گوید باید اعتماد کرد.

عضو شورای سیاستگذاری مرکز راهبری اقتصاد مقاومتی حوزه علمیه بیان کرد: راه تعامل با دنیا از مسیر درون‌زایی اقتصاد می‌گذرد ولی اگر اقتصاد برون‌گرا باشد، قطعاً برای دریافت کالا و تأمین نیازهای داخلی با مشکل مواجه خواهیم شد و لذا اقتصاد مقاومتی تنها راه‌حل برون‌رفت جمهوری اسلامی از مشکلات است و این را دلسوزان کشور سال‌هاست مورد تأکید قرار داده‌اند و به جای اینکه برخی عزیزان نگران رفت و آمد رؤسای جمهور کشورها باشند، بهتر است بر چالش‌های درونی اقتصاد ایران اعم از بی‌نظمی‌ها، ضعف‌های مدیریتی، خلق پول بدون پشتوانه، عدم هدایت صحیح نقدینگی و توزیع ناعادلانه ثروت تمرکز کنند. حل این مشکلات در اختیار خودمان است و نیازی به تعامل با جهان بیرونی ندارد. 

قنبرزاده تأکید کرد: هم‌اکنون با وجود مشکلات فراوان، اقتصاد ایران به عنوان یک اقتصاد مؤثر در دنیا محسوب می‌شود و اگر این اشکالات را هم بتوان برطرف کرد طبیعتاً به یک قدرت بلامنازع اقتصادی در منطقه تبدیل خواهیم شد و همه کشورها مجبور می‌شوند برای آینده با ایران در تعامل باشند.

وی با بیان اینکه اقتصاد مقاومتی را نباید یک‌بعدی تفسیر کرد، گفت: اقتصاد مقاومتی چندین مؤلفه دارد که درون‌زایی، مردم‌بنیادی، عدالت‌محوری، دانش‌بنیانی و غیره را شامل می‌شود. از سوی دیگر تا وقتی اقتصاد ایران مردمی نباشد و نتوان فضا را برای مشارکت مردم در اقتصاد به صورت کامل فراهم کرد قطعاً اهداف اقتصاد مقاومتی محقق نخواهد شد. به عبارتی مشارکت مردم در اقتصاد هیچ ارتباطی به مسئله تحریم‌ها ندارد.

گفت‌وگو از سعید امینی

انتهای پیام