ایران تولید و انباشت اورانیوم ۶۰درصدی را متوقف کند

مقام های متعدد ایرانی از وزیر خارجه تا رئیس سازمان انرژی اتمی هشدار داده اند که در صورت تصویب قطعنامه در نشست جاری شورای حکام، جمهوری اسلامی ایران بلافاصله واکنش مشخص خود را عملیاتی خواهد کرد. سیدعباس عراقچی وزیر خارجه ایران در گفت و گوی اخیر با المیادین تاکید کرده که رویکرد ایران تنش زدایی از رابطه با اروپا است اما صدور این قطعنامه می تواند این روند را تحت تاثیر منفی قرار دهد.

 فرانسه، آلمان و انگلیس (E3)  بیانیه مشترکی به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره اجرای تعهدات هسته‌ای ایران در چارچوب برجام  ارائه کردند. در عمده این بیانیه، سه کشور اروپایی عضو برجام لیستی از درخواست ها را از ایران مطرح کرده اند که از تعهدات برجامی ایران به حساب می آید و این در حالی است که پس از خروج آمریکا از برجام در نوامبر 2018 هیچکدام از اعضای باقیمانده در برجام در مقابل ایران به تعهدات خود عمل نکردند.

 در متن این بیانیه آمده است: از طرف فرانسه، آلمان و بریتانیا، از مدیرکل رافائل گروسی به خاطر آخرین گزارشش درباره برنامه هسته ای ایران تشکر می کنم.مثل همیشه، ما از کار حرفه ای، مستقل و بی طرفانه آژانس و گزارش عینی آنها قدردانی می کنیم. متأسفانه، یافته های آژانس بار دیگر بسیار نگران کننده است.

ذخایر اورانیوم غنی شده ایران در دوره گزارش جاری بیشتر افزایش یافته است. ایران ذخایر اورانیوم غنی شده تا 60 درصد خود را افزایش داده است. مجموع ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران اکنون بیش از 32 برابر حدی است که ایران در برجام به آن متعهد شده بود.

طی پنج ماه گذشته، ایران همچنین ظرفیت کلی تولید خود را با نصب و راه اندازی سانتریفیوژهای پیشرفته جدید به طور قابل ملاحظه ای افزایش داده است. در دوره این گزارش، ایران شش آبشار دیگر از سانتریفیوژهای پیشرفته را در تاسیسات غنی‌سازی در نطنز نصب کرده و بدین ترتیب ظرفیت غنی‌سازی خود را بیشتر می‌کند.

ایران همچنان به مانع تراشی در کار آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ادامه می‌دهد که پیامدهای زیان‌باری بر توانایی آژانس برای راستی‌آزمایی و نظارت مؤثر بر برنامه هسته‌ای ایران و ارائه تضمین از ماهیت منحصراً صلح‌آمیز این برنامه داشته است: در نتیجه این عدم شفافیت، آژانس تداوم دانش در رابطه با تولید و موجودی سانتریفیوژها، روتورها، آب سنگین و کنسانتره سنگ معدن اورانیوم را از دست داده است.

علاوه بر این، ایران همچنان بر حذف نام چند بازرس مجرب آژانس اصرار دارد  که به طور جدی بر توانایی آژانس برای انجام راستی آزمایی خود در ایران، به ویژه در تأسیسات غنی سازی، تأثیر می گذارد. ایران اکنون پیشنهاد کرده است که “پذیرش تعیین چهار بازرس مجرب دیگر” را در نظر بگیرد. حتی اگر این مسئله به واقعیت تبدیل شود، باز هم به طور کامل از دست دادن تخصص آژانس در این زمینه را جبران نخواهد کرد.

گزارش مدیرکل همچنین خاطرنشان می کند که بیش از سه سال است که ایران به طور موقت پروتکل الحاقی خود را متوقف کرده و آژانس را از دسترسی تکمیلی به هر سایت و مکان دیگری در ایران محروم کرده است.

در آخرین گزارش خود، مدیرکل به بحث در مورد توقف گسترش ذخایر اورانیوم غنی شده تا 60 درصد توسط ایران اشاره می کند. حتی اگر ایران غنی‌سازی اورانیوم تا 60 درصد را متوقف کند، این اقدامی خواهد بود که مدت‌ها به تعویق افتاده است. غنی‌سازی در چنین سطوحی نه تنها نقض آشکار تعهدات ایران ذیل برجام است بلکه همانطور که مدیرکل باز هم در گزارش خود بیان می کند، ایران تنها کشوری است که سلاح هسته ای در جهان ندارد اما در چنین سطحی غنی سازی انجام می دهد. ما همچنین باید هوشیار باشیم که حتی اگر ایران به این وعده داده شده ( مبنی بر توقف انباشت ذخایر اورانیوم غنی شده 60 درصد ادامه دهد) همچنان ذخایر بسیار زیادی از اورانیوم با غنای بالا و همچنین توانایی از سرگیری غنی‌سازی تا 60 درصد را در هر مقطعی حفظ خواهد کرد. بنابراین ما از ایران می‌خواهیم که نه تنها توقف غنی‌سازی در سطح بالا را انجام دهد، بلکه فوراً ذخایر اورانیوم غنی‌شده خود را رقیق کند.

بگذارید واضح بگوییم: انتخاب‌ها و تصمیم‌های ایران در مورد فعالیت‌های هسته‌ای‌اش منشأ این بحران طولانی مدت اشاعه است. این ایران است که با خروج بیشتر از تعهدات برجامی خود، این وضعیت را تشدید کرده است. بنابراین ما از ایران می خواهیم که:

     توسعه برنامه اتمی خود را متوقف و معکوس کند و از تهدید برای تولید سلاح هسته ای خودداری کند.  به محدودیت‌های مشخص ‌شده توسط برجام، به‌ویژه محدودیت‌های مربوط به غنی‌سازی بازگردد.

    بیانیه مشترک مارس 2023 با آژانس بین المللی انرژی اتمی و تعهداتی که در خصوص شفافیت و همکاری با آژانس بین المللی انرژی اتمی اتخاذ کرده، از جمله اعمال مجدد تمامی اقدامات شفافیتی که در فوریه 2021 متوقف کرده، را اجرا کند.

     به آژانس اجازه دهد تا تجهیزات نظارتی را در صورت درخواست نصب کند.

     اجرای مجدد و تصویب سریع پروتکل الحاقی را در دستور کار قرار دهد.

     تصمیم سپتامبر 2023 خود مبنی بر لغو مجوز برای بازرسان با تجربه را تغییر دهد.

در ادامه این بیانیه سه کشور اروپایی ادعا کردند که :رفتار ایران در حوزه هسته ای تهدیدی برای امنیت بین المللی است و سیستم جهانی منع اشاعه را تضعیف می کند. به یاد می آوریم که در سال 2022، ایران دو بار از حصول توافق برای احیای برجام امتناع ورزید و به جای آن تصمیم گرفت که برنامه هسته ای خود را افزایش داده و به سطوح هشدار دهنده برساند.جامعه بین‌الملل باید بر عزم خود برای جلوگیری از دستیابی ایران به تسلیحات هسته‌ای ثابت قدم بماند و ما آماده استفاده از تمام اهرم‌های دیپلماتیک برای دستیابی به این هدف هستیم.آخرین اظهارات، از جمله مقامات بلندپایه، درباره توان فنی ادعایی ایران برای تولید سلاح هسته‌ای و احتمال تغییر دکترین هسته‌ای ایران مغایر با تعهدات ایران ذیل برجام و مقدمه آن است و با وضعیت ایران به عنوان یک کشور کشور غیر هسته ای تحت معاهده NPT ناسازگار است.»  از مدیرکل می‌خواهیم تا شورای حکام را با گزارش‌های دوره‌ای و در صورت لزوم، گزارش‌های فوق‌العاده در جریان وضعیت برنامه هسته‌ای ایران قرار دهد. ما خواهان انتشار عمومی این گزارش هستیم.

 مقام های متعدد ایرانی از وزیر خارجه تا رئیس سازمان انرژی اتمی هشدار داده اند که در صورت تصویب قطعنامه در نشست جاری شورای حکام، جمهوری اسلامی ایران بلافاصله واکنش مشخص خود را عملیاتی خواهد کرد. سیدعباس عراقچی وزیر خارجه ایران در گفت و گوی اخیر با المیادین تاکید کرده که رویکرد ایران تنش زدایی از رابطه با اروپا است اما صدور این قطعنامه می تواند این روند را تحت تاثیر منفی قرار دهد.

منبع :


جماران