بازی روانی ارز

برخی کارشناسان معتقدند ورود به بازار ارز و طلا در شرایط فعلی اقدامی منطقی نخواهد بود، به‌این دلیل که همه صاحبان سرمایه از زیر و بم بازار آگاهی ندارند و این موضوع می‌تواند منجر‌به زیان آنها شود.البته باید شرایط بازار جهانی را هم در نظر گرفت. سیاست‌های آمریکا به منظور افزایش ارزش دلار باعث شده تعرفه‌هایی را در نظر بگیرد که بازارهای جهانی را نیز بر هم بزند. از نظام تعرفه‌ای برای مکزیک و کانادا و چین تا فشار حداکثری برای ایران. در طول شش ماه گذشته اغلب بانک‌های مرکزی دنیا ذخایر طلای خود را افزایش دادند و وضعیت فعلی را به‌نوعی پیش‌بینی می‌کردند. اونس جهانی طلا در سه ماهه از ۲۶۸۰ دلار به ۲۸۶۰ دلار رسیده است. در واقع بخشی از افزایش قیمت طلا مربوط به افزایش نرخ جهانی آن است و همزمانی آن با نوسانات نرخ ارز در داخل کشور نیز باعث شده روند فزاینده‌ای را در این بازار شاهد باشیم. 
 
سیاست‌هایی که نوسان نرخ ارز را دامن زد
حسین صمصامی، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار «جام‌جم» درباره وضعیت بازار ارز گفت: از اواسط سال سیاست‌ دولت در زمینه ارز تغییر کرد و اواخر پاییز نرخ نیمایی حذف شد.عضو کمیسیون اقتصادی مجلس افزود: در آن زمان مسئولان دولتی اعلام کردند فاصله بین نرخ غیر‌رسمی و رسمی باید کاهش یابد و سیاست حذف نرخ ارز نیمایی کلیدخورد. درآن زمان حدود۲۰ هزارتومان اختلاف قیمت وجودداشت واکنون دوباره همان فاصله راشاهد هستیم. صمصامی تاکید کرد: برخی معتقدند نقدینگی و تورم عامل اصلی افزایش نرخ ارز است و با هر‌بار افزایش نرخ تورم پیشنهاد می‌کنند نرخ ارز نیز باید افزایش یابد. با افزایش نرخ ارز دوباره تورم بالا می‌رود و دوباره پیشنهاد افزایش نرخ ارز به میزان تورم را می‌دهند و این چرخه همچنان ادامه دارد. 
این نماینده مجلس با بیان این‌که افزایش نرخ ارز رسمی به معنای رشد هزینه‌های تولید است، تصریح کرد: بیش از ۹۰ درصد واردات کشور برای کالاهای واسطه‌ای تولید است و افزایش نرخ ارز هزینه‌های تولید را افزایش می‌دهد. در واقع برخی افراد که مدافع افزایش نرخ ارز هستند تنها بخش صادرات را در نظر می‌گیرند در حالی که ادامه چنین سیاست‌هایی منجر‌به کاهش تولید و از دست‌رفتن بازار صادراتی به‌منظور کاهش قدرت رقابت می‌شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد اکنون سیاست ارزی که در کشور اتفاق افتاده و اجرا شده نه‌تنها رانت را از بین نبرده بلکه هزینه‌های معیشتی مردم را نیز افزایش داده است. به گفته وی، بازار ارز اکنون هیجانی شده اما باید توجه داشت با حذف نرخ ارز نیمایی، به هیجانات افزوده شده است. 
     
افزایش‌های غیر‌عادی
شاهین شایان آرانی، کارشناس مسائل اقتصادی در گفت‌وگو با «جام‌جم» در مورد نوسانات شدید نرخ ارز در روز گذشته، اظهار داشت: این جهش‌ها باید کنترل و مهار می‌شد که متأسفانه دستگاه‌های متولی و ناظر این کار را انجام ندادند. این افزایش‌های شدید غیرعادی است و طبیعی نیست و اثرات مخرب روانی دارد.وی با بیان این‌که نوسانات قیمت ارز و طلا چه اقتصادی و چه سیاسی، در جامعه اثر روانی دارد که خیلی مهم است، افزود: این افزایش‌ها سبب تلاطم‌های ذهنی و عکس‌العمل‌هایی خواهد شد که بعدها به یک اثر اقتصادی تبدیل می‌شود، بنابراین مهم است که مرجع ناظر این نوسانات را کنترل کند و سیاست‌های موجود به‌گونه‌ای باشد که مانع این اتفاق شود. 
این کارشناس اقتصادی تاکید کرد: این جهش‌های ارزی خطرناک است و از نظر روانی مردم را تحت تأثیر قرار می‌دهد که اثر روانی آن، خیلی مخرب‌تر از اثر واقعی در اقتصاد است و باعث می‌شود بازار و ذهنیت‌ها به شدت دچار تلاطم شود؛ به نوعی باعث ایجاد وحشت و دلهره خواهد شد و بانک مرکزی و دولت باید جلوی این تلاطم‌ها را بگیرد.  شایان آرانی ادامه داد: بانک مرکزی مجری سیاست‌های اقتصادی دولت است و به‌تنهایی نمی‌تواند مانع این نوسانات شود. مرجع ناظر به‌عنوان مجری سیاست کلان باید توان و اختیار داشته باشد تا بتواند این حرکت‌های انحرافی که در بازار رخ می‌دهد را مهار و کنترل کند و کل ساختار نظام اقتصادی ما باید به‌گونه‌ای باشد که این تلاطم‌ها را از بین ببرد. 
 وی با اشاره به این‌که افزایش قیمت طلا و سکه ذی‌نفعانی دارد، تاکید کرد: البته این موضوع در همه‌جا وجود دارد و فقط مختص ایران نیست. یک سری افراد ممکن است از طریق تلاطم‌ها سود ببرند، البته افزایش قیمت‌ها ممکن است به نفع برخی باشد و یا حتی برخی از کاهش قیمت منفعت ببرند.  این کارشناس اقتصادی اضافه کرد: برخی نوسانات با هدف مقاصد اقتصادی نیست و جنبه سیاسی دارد که برخی آن را دنبال می‌کنند. این‌ها می‌خواهند قیمت دلار بیشتر افزایش پیدا کند تا اقتصاد را دچار شوک کنند. نوسانات با هدف‌های سیاسی در جاهای دیگر دنیا کمتر رخ می‌دهد‌ اما در کشور ما خیلی پررنگ است که بیشتر می‌تواند از خارج از کشور نشات بگیرد. 
شایان آرانی با طرح این سؤال که علت افزایش عجیب نرخ دلار در سه‌ماهه چه بوده است، گفت: این نوسانات روی قیمت اقلام اثرگذار است.وی تاکید کرد: سیاست‌های ارزی دولت در افزایش نرخ ارز نقش داشته است. ممکن است اثر یک سیاست صحیح اقتصادی، مقطعی باشد و در کوتاه‌مدت اصلاحاتی انجام می‌شود که بعد قدرت مهار و کنترل نوسانات آن کمتر خواهد شد.