تعریف برنامه صادراتی دانش بنیان‌ها در قالب طرح «تاجر دانش بنیان»

امیرحسین میرآبادی رئیس سازمان توسعه همکاری‌های علمی و فناورانه بین‌المللی در گفتگو با خبرنگار مهر، درباره برنامه توانمندسازی صادراتی شرکت‌های دانش بنیان که با عنوان تاجر دانش بنیان در این سازمان پیگیری می‌شود، توضیح داد و اظهار کرد: در حوزه صادرات شرکت‌های دانش بنیان، موضوعی وجود داشت و آن این بود که شرکت‌ها نیاز داشتند در حوزه تجارت و کسب و کار، دارای افرادی باشند که در این حوزه دارای مهارت، تخصص و تجربه کافی باشند؛ از همین رو برنامه‌ای از سال گذشته طراحی شد و امسال نخستین دوره تاجر دانش بنیان را برگزار کردیم.

رئیس سازمان توسعه همکاری‌های علمی و فناورانه بین‌المللی افزود: همانطور که از عنوانش پیداست، تاجر دانش بنیان فردی متخصص در حوزه توسعه تجارت بین المللی شرکت‌های دانش بنیان است؛ یعنی متناسب با فعالیت شرکت ما یک فردی را داریم که تخصص لازم را در حوزه تجارت دارد و از سوی دیگر صاحب مهارت و تجربه کافی است.

میرابادی با اشاره به تعریف یک دوره ۳-۴ ماهه در فاز نخست برنامه تاجر دانش بنیان، گفت: فرآیند ثبت‌نام رویداد تجربه‌محور تاجر دانش‌بنیان از مدتی قبل آغاز شد و ۹۲ متقاضی شامل ۵۴ شرکت دانش‌بنیان پیش ثبت نام کردند. در قالب برنامه تاجر دانش بنیان، کارگاه‌های حضوری، کارگاه‌های مجازی و نشست‌های انتقال تجربه در حوزه تجارت بین الملل برای ۲۰ شرکت دانش بنیان منتخب برگزار شد و حدود ۱۰ روز گذشته مراسم اختتامیه این رویداد برگزار شد.

وی ادامه داد: شرکت‌های دانش بنیانی که وارد برنامه تاجر دانش بنیان شدند در نهایت توانستند یک برنامه صادراتی عملیاتی تدوین و کشور هدف صادراتی خود را در این برنامه مشخص کنند. این برنامه‌ها در نهایت ارزیابی و داوری شد و شرکت‌های برتر مورد تقدیر قرار گرفت. همچنین مقرر شد ۳ شرکت برگزیده که دارای بهترین برنامه صادراتی هستند، با استفاده از حمایت‌های معاونت علمی به نمایشگاه‌های حوزه تخصصی خود اعزام شوند.

رئیس سازمان توسعه همکاری‌های علمی و فناورانه بین‌المللی درباره ویژگی‌های برنامه تاجر دانش بنیان توضیح داد و گفت: این برنامه در وهله اول به ورود حرفه‌ای شرکت‌ها به بازار بین المللی کمک می‌کند، اینکه شرکت‌ها بتوانند بازارهای هدف خود را شناسایی کنند چون وقتی با شرکت‌ها صحبت می‌کنیم، می‌گویند تمایل به صادرات داریم اما نمی‌دانند بازار هدفشان کجاست و به کدام مناطق می‌توانند صادرات موفقی داشته باشند و همچنین چه مسیری پیش روی دارند.

میرابادی ادامه داد: شرکت‌ها با حضور در کارگاه‌های تخصصی تاجر دانش بنیان، این بازارهای هدف و نیازمندی‌هایی که برای ورود پایدار به بازار لازم است را در شرکتشان ظرفیت سازی می‌کنند و بعد از آن نیزفرایندهای مرتبط با استاندارد محصول، کیفیت تولید و خدمات، نوع بسته بندی محصولات، تهیه مستندات و اطلاعات، فرآیندهای قانونی داخلی و اهمیت خدمات پس از فروش را می‌آموزند.

وی ضمن تاکید بر اینکه هدفمان این است که دانش بنیان‌ها ورود حرفه‌ای و پایدار در حوزه صادرات داشته باشند، تصریح کرد: ما به دنبال صادرات پایدار هستیم نه اینکه صرفاً محصولات دانش بنیان وارد کشوری شود اما به دلیل بازخوردهایی که از آن محصول در سال‌های بعد دریافت می‌شود، آن بازار را از دست دهیم.

رئیس سازمان توسعه همکاری‌های علمی و فناورانه بین‌المللی مزیت بعدی تاجر دانش بنیان را فرصت شغلی جدید برای فارغ التحصیلان دانشگاهی عنوان کرد و گفت: به طور مثال فرض کنید فردی در رشته مهندسی پزشکی فارغ التحصیل می‌شود، عموماً نگاه بر این است که این فرد قرار است به عنوان یک متخصص و یا یک مهندس است که در زمینه طراحی و ساخت تجهیزات پزشکی، در شرکتی مشغول به کار شود اما برنامه مذکور یک فرصت جدید را برای فارغ التحصیلان دانشگاهی ایجاد می‌کند که در رشته تخصصی خودشان به تجار تخصصی آن حوزه تبدیل شوند.

میرابادی افزود: نقطه تمایز برگزاری دوره‌های تاجر دانش بنیان با سایردوره ها این است که موضوعات محتوایی به صورت کارگاهی دنبال می‌شود، یعنی اینطور نیست که یک استاد صرفاً یک سری قوانین و سرفصل‌ها را بازگو کند بلکه به صورت کارگاهی در کنار اساتید فعال در حوزه تجارت بین‌الملل، نکات مهم مربوط به حوزه صادرات بیان می‌شود و در پایان این دوره، برنامه صادرات عملیاتی شرکت‌های دانش بنیان تدوین می‌شود.

وی اساتید این دوره‌ها را اساتید مجربی عنوان کرد که علاوه بر آشنایی با قوانین و تجارت، سال‌ها در این حوزه فعال هستند. این افراد کسانی هستند که سال‌ها در این کسب و کار بین المللی واقعی را انجام داده اند. فردی که این دوره را با موفقیت بگذارند به یک تاجر دانش بنیان تبدیل می‌شود و هرچه تجربیات او بیشتر می‌شود، تاجر خبره‌تری خواهد بود.

رئیس سازمان توسعه همکاری‌های علمی و فناورانه بین‌المللی از تسری و اجرای این برنامه در سایر استان‌ها خبر داد و گفت: برنامه ما این است که این دوره‌ها را در سایر استان‌ها به موازات اجرا کنیم. این اولین دوره‌ای بود که برگزار شد و خوشبختانه بازخوردهای بسیار خوبی از شرکت‌ها و هم از مجموعه‌هایی که در این حوزه دستندرکار بودند، داشتیم. ضمن اینکه تقاضای زیادی برای برگزاری این برنامه در سایر استان‌ها به ما منعکس شده و انشاالله در سال ۱۴۰۳ حداقل در دو استان دیگر برنامه تاجر دانش بنیان را شروع خواهیم کرد.