دانشجویان علوم ورزشی چه مطالباتی دارند؟

هفته تربیت‌بدنی فرصتی را فراهم آورد تا با دانشجویان رشته علوم تربیتی به گفت‌وگو بنشینیم و مطالبات آنان را بشنویم. متن پیش‌رو حاصل گفت‌وگوهای انتقادی این دانشجویان با ایسنا است.

مریم شاه‌نظری، دانشجوی رشته علوم ورزشی دانشگاه اصفهان در مورد مطالبات دانشجویان این رشته، به ایسنا گفت: رشته تربیت‌بدنی در فضای علمی چندان شناخته شده نیست و هنوز آن‌گونه که لایق آن است، به آن نگاه نمی‌شود. همچنین دیدگاه مردم جامعه به رشته تربیت‌بندی نادرست است، به عنوان مثال، هنوز هم افراد زیادی در جامعه تصور می‌کنند که رشته تربیت بدنی در دروس عملی و آموزش انواع ورزش‌ها خلاصه می‌شود، در صورتی که دروس عملی بخش اندکی از واحدهای تحصیلی ما را دربرمی‌گیرد. به عنوان مثال در یک ترم با ۱۸ واحد درس، شاید در نهایت ۶ واحد درس عملی به ما ارائه شود.

وی با اشاره به اینکه از نظر ساختاری، در وزارت علوم و تحقیقات برای رشته علوم ورزشی جایگاه درستی مشخص نشده‌است، افزود: ما درس‌هایی مشابه دروس دانشجویان پزشکی را پشت سر می‌گذاریم، اما رشته ما نظام ندارد و این مسئله بدین معنی است که به عنوان مثال یک متخصص حرکات اصلاحی در رشتهٔ ما امکان اخذ مجوز برای تاسیس مرکزی در حیطۀ تخصصی خود را ندارد.  

این دانشجوی علوم ورزشی خاطرنشان کرد: دانشجویان پزشکی با شماره نظام پزشکی خود می‌توانند فعالیت کاری خود را شروع کنند و ما نیز به همین ترتیب شماره‌ای تحت عنوان «شمارهٔ نظام ورزشی» لازم داریم تا بتوانیم مجوزهای لازم جهت تاسیس مراکز ورزشی مستقل را اخذ کنیم. فارغ التحصیلان رشته ما حتی پس از پشت‌ سر گذاشتن مقطع دکتری نیز برای استفاده شایسته از علم و سواد خود، مجبورند که زیر نظر یک پزشک فعالیت کنند.

شاه‌نظری با بیان اینکه رشته علوم ورزشی یا تربیت بدنی زیرمجموعه علوم انسانی است، اما کمترین ارتباط را با علوم انسانی دارد، اضافه کرد: با توجه به اینکه مباحث مربوط به فیزیولوژی در رشتهٔ ما فراوان است، دلیل اینکه این رشته زیر مجموعه علوم انسانی است، برای ما مبهم است.

وی که معتقد است بسیاری از دانشجویان ارشد و دکتری رشته علوم ورزشی برای پایان‌نامه و یا سایر انواع تحقیقات خود، ناگزیر هستند که با تحصیل کردگان حوزهٔ علوم پزشکی، همکاری کنند، اظهار کرد: فارغ‌التحصیلان علوم ورزشی می‌توانند به صورت مستقل در بخش‌های ورزشی درمان آسیب‌های جسمانی فعالیت کنند، اما اولویت فعالیت شغلی در این حوزه که کاملا ورزشی است نیز با فارغ‌التحصیلان علوم پزشکی است. من فکر می‌کنم علت این مسئله این است که به اندازهٔ کافی به رشتهٔ ما بها داده نمی‌شود و به چشم کم به آن نگاه می کنند.

این دانشجوی علوم ورزشی،مربی‌گری را دورنمای شغلی دانشجویان این رشته دانست و تصریح کرد: حتی در این سطح نیز امنیت شغلی برای ما وجود ندارد، زیرا مسئولین در انتخاب مربی‌ ورزشی تفاوتی بین دانش‌آموختگان علوم ورزشی و افراد عادی قائل نیستند. هر فردی میتواند پس از شرکت در دورهٔ مربی‌گری، بر کرسی مربی ورزشی بنشیند. حتی دانشجویان و فارغ‌التحصیلان علوم ورزشی نیز علی‌رغم داشتن مدرک دانشگاهی در این رشته، ملزم به شرکت در این‌ دوره‌های مربی‌گری هستند و با شرکت در این دوره، کارت مجوزی برای مربی‌گری دریافت کنند.

شاه‌نظری که معتقد است این روش جذب مربی‌های ورزشی عادلانه نیست، افزود: مسئلهٔ ورزش به عنوان یک کار کارشناسی شده در نظر گرفته نشده و دیگران آن را ساده می‌انگارند به طوری که گویا هر فردی با هر تحصیلاتی می‌تواند وارد عرصهٔ تخصصی ورزش شود. گاهی اوقات کسانی که توانایی سخنوری یا روابط عمومی بالایی دارند خیلی بهتر از کسانی که چندین سال برای آموختن علم تربیت بدنی و ورزش زمان گذاشتند، فضای کاری را تحت تصرف خود در می‌آورند.

وی در پایان سخنانش خاطرنشان کرد: در رشته ما نیز همچون اکثر رشته‌ها دروسی ارائه می‌شود که علی‌رغم جذابیت عنوان، محتوای لازم و مفیدی را ارائه نمی‌کند. به نظر می‌رسد که برخی از این دروس برای پر کردن تعداد واحدهای لازم در دوره کارشناسی ابداع شدند و واقعا عمر دانشجو را هدر می‌دهند.

دوره مربیگری برای کسب تخصص کافی نیست

هانیه شیخی، یکی دیگر از دانشجویان رشته علوم ورزشی نیز تاکید کرد: یکی از مهمترین ایده‌های من برای رشته خودم این است که دوره‌های مربی‌گریِ دانشجویان تربیت بدنی به صورت جداگانه و مخصوص برگزار شود و هیئت این امتیاز را برای دانشجویان این رشته قائل شود که دوره‌های ویژه‌ای داشته باشند.

وی خاطرنشان کرد: متأسفانه حتی دارندگان مدرک دیپلم نیز می‌توانند مدرک مربی‌گری ورزشی را با گذراندن دوره‌ها اخذ کنند، در حالی که دوره‌های مربی‌گری برای کسب تخصص در این رشته کافی نیست.

این دانشجو، برگزاری سمینارهایی مربوط به هر رشته ورزشی با حضور شرکت‌کنندگان همان رشته ورزشی را یکی از مطالبات خود دانست و افزود: حمایت از انجمن‌های علمی دانشجویی یکی دیگر از مطالبات ما از دانشگاه است، به گونه‌ای که ما بتوانیم به مناسبت هفته تربیت بدنی یا هفته سلامت جسم و روان به راحتی فعالیت داشته باشیم. متاسفانه ما در گذشته برای برپایی غرفهٔ اندازه‌گیری ناهنجاری‌ها و قد و وزن که از قضا مورد استقبال نیز قرار گرفت، با سختی‌های زیاد و عدم امکانات مواجه شدیم.  

شیخی کاریابی و فعالیت شغلی در رشتهٔ علوم ورزشی را همراه با سختی فراوان دانست و گفت: فارغ‌التحصیلان مقطع ارشد و دکتری رشته آسیب‌شناسی ورزشی به سادگی نمی‌توانند که مجوز تأسیس مرکز بگیرند و به کارشناسان فیزیولوژی و تغذیه ما نیز اجازهٔ نوشتن برنامه نمی‌دهند و این باعث بی‌انگیزگی و احساس به رسمیت شناخته نشدن در دانشجویان می‌شود. مطالبۀ هر دانشجوی تربیت بدنی این است که در حوزهٔ تخصصی خود به رسمیت شناخته شود.

پیشنهاد من برای بهبود وضعیت رشته علوم ورزشی این است که با برگزاری جلسات آگاهی بخش برای دانش‌آموزان، رشته علوم ورزشی و آینده شغلی آن معرفی شود. به طور کلی معرفی این رشته به جامعه با هدف کسب حمایت شغلی و معرفی آن به علاقمندانش می‌تواند قدمی برای بهبود وضعیت این رشتهٔ دانشگاهی باشد.

انتهای پیام