دستمزد منطقه‌ای یا فصلی؛ کدام‌ درمانگر قدرت خرید مردم است؟

مسعود امجدی‌پور، اقتصاددان ارشد مجمع تشخیص مصلحت نظام در گفت‌وگو با ایکنا، درباره تأثیر همسان‌سازی حقوق و دستمزدها بر کاهش سودآوری واحدهای تولیدی و افزاش تورم گفت: بخش مهمی از درآمدهای بنگاه‌های تولیدی اعم از خصوصی یا دولتی صرف پرداخت حقوق و دستمزدها و تأمین هزینه‌های مرتبط با بیمه و دیگر مزایای شغلی می‌شود و لذا میان افزایش دستمزد با درآمدهای واحدهای تولیدی ارتباط وجود دارد و همه کشورها را هم شامل می‌شود.

وی افزود: البته نمی‌توان نگاه تک‌بعدی به این مقوله داشت چون از جهاتی افزایش دستمزدها می‌تواند بر کاهش درآمدهای واحدهای تولیدی تأثیرگذار باشد و از جهاتی هم نباشد اما در حال حاضر موضوع بااهمیت آن است که تصویب قانون بودجه چه اثراتی بر معیشت، رفاه و زندگی مردم در پی دارد و در اینجاست که باید با نگرش عمیق‌تر و عدالت‌محور به مسئله حقوق و دستمزدها نگریست.

عدم موفقیت دولت‌ها در کنترل تورم

این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه طی 16 سال گذشته دولت‌ها در عرصه کنترل تورم موفق عمل نکرده‌اند، گفت: یا اگر دولتی ادعای موفقیت در این عرصه را دارد ما به ازایش از بین بردن زیرساخت‌های اقتصادی بوده است؛ به عبارت بهتر فعالیت اقتصادی را عملاً ناممکن کرده‌ و طبیعتاً وقتی فعالیت اقتصادی وجود نداشته باشد تورمی هم در کار نیست.

امجدی‌پور بیان کرد: متأسفانه اقتصاد متورم ایران درمان نشده و در چنین شرایطی اگر حقوق و دستمزدها به جای 20 درصد، 50 درصد افزایش پیدا کنند قطع به یقین آثار منفی بر تولید و آثار منفی‌تر بر تورم می‌گذارد، چرا؟ چون در کنترل مؤلفه‌های تورم موفق ظاهر نشدیم و نتیجه آن ظهور پدیده‌های زیان‌بار اقتصادی است.

وی درباره شناور بودن حقوق و دستمزدها یا همان ایده دستمزد منطقه‌ای گفت: دستمزد منطقه‌ای پیشنهادی است که مطرح شده ولی به نظر من عملاً در حد مُسکن کوتاه‌مدت هم نخواهد بود؛ زیرا اگر به مرحله اجرا درآید احتمالاً به مهاجرت نیروهای کارگری، کیفی، مهندسان، پزشکان و متخصصان به مناطقی که حقوق و دستمزد بالاتری دارند منجر خواهد شد و همین مسئله آثار و تبعات منفی فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی متعدد در پی دارد.

اقتصاددان ارشد مجمع تشخیص مصلحت نظام افزود: اگر واقعاً درصدد ارتقای رفاه و معیشت مردم به ویژه قشر کارمند و کارگر هستیم باید به روش‌های بهتر و کارآمدتر مرسوم در دنیا فکر کرد. مثلاً تخصیص یارانه به اقشار ضعیف و کارگر را در نظر داشت. دستمزد منطقه‌ای مبانی درستی ندارد و شکل‌گیری آن در اذهان سیاستگذاران به مثابه هدر دادن وقت و هزینه است. آیا شناور یا چندنرخی شدن قیمت ارز اثرگذار بوده که شناور شدن دستمزدها داشته باشد؟! خود مجریان این سیاست اذعان کرده‌اند که چندنرخی بودن ارز از اساس اشتباه بوده و باید اصلاح شود و لذا دستمزد منطقه‌ای درمانگر قدرت خرید قشر کارگر و کارمند نیست مادامی که مشکل تورم رفع نشود.

نگاه به الگوی ترکیه در تعیین دستمزد به صورت فصلی

وی درباره ایده تعیین نرخ حقوق و دستمزدها به صورت فصلی یعنی براساس تورم هر فصل (مشابه اقدامی که در ترکیه انجام می‌شود)، گفت: اقتصاد ترکیه تا حدودی شبیه به اقتصاد ایران و تورم‌زده است و روش‌های مختلفی طی سال‌های گذشته در این کشور اجرایی شده که بعضی از آنها جواب داده و برخی دیگر هم تأثیرگذاری کوتاه‌مدت داشته و پس از مدتی منجر به رشد دوباره تورم شده و لذا نباید عین سیاست‌های اقتصادی ترکیه را در ایران پیاده‌سازی کرد. 

این کارشناس اقتصادی تأکید کرد: مهمترین کاری که اقتصاددانان ایرانی باید انجام دهند آن است که شاخص‌های اقتصادی دیگر کشورها را با شاخص‌های اقتصادی ایران مقایسه و تطبیق دهند و وقتی این تطابق اتفاق افتاد سپس در مسیر مهار تورم بررسی کنند وجه تشابه با کشور دوم کجاست یا اینکه سیاست اقتصادی آن کشور در مهار تورم آیا مفید بوده و سپس عین آن روش را پیاده‌سازی کنند ولی باید در نظر داشت الزاماً سیاست‌های اقتصادی موفق در دیگر کشورها به معنای موفقیت آن در اقتصاد ایران نیست بلکه شاخص‌ها با هم متفاوت هستند و به همین دلیل ضرورت دارد برای حل مسئله تورم براساس مبانی درست اقتصادی درصدد یافتن الگوی بومی برآمد و امکان حصول نتیجه هم بسیار زیاد است.

 گفت‌وگو از سعید امینی

انتهای پیام