دستگاه «تست چسبندگی یخ» ایرانی به بلژیک صادر شد

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از ستاد نانو، فرشید چینی، مدیرعامل شرکت نانومهندسی سطح ژیکان گفت: ما سال‌هاست که روی فناوری یخ‌گریزی کار می‌کنیم، از سال ۱۳۹۵ به دلیل تحقیقاتی که انجام می‌دادیم روی ساخت نمونه اولیه و ستاپ آزمایشگاهی این دستگاه کار کردیم و چند نسخه از آن را نیز برای کارهای پژوهشی ساختیم تا اینکه ستاد توسعه فناوری‌نانو در سال ۱۳۹۹ فراخوانی با موضوع ارتقای ستاپ آزمایشگاهی به تجهیز تجاری را منتشر کرد که از طریق این فراخوان موفق به دریافت حمایت شدیم و با حمایت ستاد نانو ستاپ اولیه ما تکمیل و تبدیل به یک دستگاه تجاری شد.

دکتر چینی افزود: این حوزه در ایران خیلی جدید بوده و هنوز کاربردهای این دستگاه در ایران چندان قابل توجه نیست اما بازار خوبی در خارج از ایران وجود دارد. ما سه دستگاه به اتحادیه اروپا صادر کردیم و در حال حاضر به دنبال ایجاد مقری در اروپا هستیم تا بتوانیم ساده‌تر این محصول را صادر کنیم.

به گفته وی این دستگاه در بخش‌های مختلفی نظیر مبدل‌های حرارتی، اگزوزهای برخی کارخانه‌ها و هر جایی که یخ تشکیل می‌شود، قابل استفاده است. این دستگاه یخ را با شرایطی که در دنیای واقعی روی محصول ایجاد می‌شود، تولید کرده و آن را می‌شکند و از این طریق اندازه‌گیری‌های لازم روی یخ صورت می‌گیرد.

مدیرعامل شرکت نانومهندسی سطح ژیکان افزود: ۱۷ فاز مختلف برای تشکیل یخ وجود دارد که هر یک ویژگی‌های خاص خود را دارد، مثلاً نوع یخ‌زدگی در برفک یخچال با قندیل تفاوت دارد. این دستگاه فاز مورد نظر یخ را شبیه‌سازی کرده و یخ تحت همان فاز تولید شده و شکسته می‌شود. شبیه‌سازی دقیق یخ در کسب نتیجه درست از آزمایش اهمیت زیادی دارد. همین موضوع باعث منحصر به فرد شدن این دستگاه می‌شود.

به گفته دکتر چینی در حال حاضر چندین ستاپ آزمایشگاهی از این نوع دستگاه در آمریکا وجود دارد اما هیچکدام تجاری‌سازی نشده است، اما این دستگاه شرکت نانومهندسی سطح ژیکان از تکرارپذیری بالایی برخوردار بوده و تجاری‌سازی شده است. یکی از تفاوت‌های این دستگاه ایرانی با نمونه‌های آزمایشگاهی دیگر که در آمریکا استفاده می‌شود، زمان‌کوتاه‌تر تولید یخ است به طوری که به جای ۲۴ ساعت، در مدت یک ساعت یخ با فاز مورد نظر روی سطح ایجاد می‌شود.

لازم به ذکر است که تاییدیه عملکرد این دستگاه از سوی دانشگاه لوون صادر شده که موید عملکرد صحیح این دستگاه است. ژیکان IAT-۴۰ دستگاهی است که به صورت خودکار میزان نیروی چسبندگی یخ به سطح و تنش برشی برای جدا کردن یخ از سطح را اندازه‌گیری می‌کند. این دستگاه قادر به تعیین میزان یخ‌گریزی سطح بوده و برای انواع مختلف سطوح قابل استفاده است. زمان کوتاه تست و دقت بالای اندازه‌گیری از جمله ویژگی‌های مثبت این دستگاه بوده که در کنار کاربری ساده و قابلیت سفارشی‌سازی برای نیازهای مختلف، موجب شده این دستگاه برای صادرات به کشورهای اروپایی مناسب باشد.

سیستم‌های انتقال قدرت، برج‌های مخابراتی، آنتن‌ها و کشتی‌ها از جمله حوزه‌هایی هستند که قابلیت استفاده از این دستگاه را دارند. همچنین برای ایجاد پوشش‌های یخ گریز که ماهیت نانویی دارند، از این دستگاه استفاده می‌شود.

در سال جاری هم دومین فراخوان ارتقای ستاپ آزمایشگاهی به تجهیز تجاری برگزار شده و تیم‌های منتخب در حال تکمیل ستاپ هستند.