علت گرانی خودرو چیست؛ بورس کالا یا قیمت گذاری دستوری؟
به گزارش خبرنگار مهر در این گزارش روند قیمتی ۸ خودروی پرطرفدار بازار را بررسی شده است که ۵ خودرو سال گذشته در بورس معامله شده‌اند، اما جالب اینجاست که ۳ خودرویی که اصلاً در بورس کالا معامله نشده‌اند نیز با رشد فزاینده قیمت‌ها مواجه بوده‌اند که این موضوع نشان می‌دهد، دلیل رشد قیمت‌ها را باید از محل دیگری به جز بورس بررسی کرد.
بررسی نمودار قیمتی سه خودروی پژو پارس، ۲۰۶ تیپ ۲ و ساینا نشان می‌دهد که با وجود اینکه این سه خودرو تاکنون در بورس کالا عرضه و معامله نشده‌اند اما طی یک سال گذشته با نوسانات بسیاری همراه بوده و با رشد قیمت مواجه شدند.
بررسی روند قیمت بازار پژو پارس نشان می‌دهد که قیمت بازار این محصول با رشد تقریباً دو برابری مواجه شده و از ۳۷۰ میلیون تومان در اول مرداد ۱۴۰۱ به ۶۲۴ میلیون تومان در ۲۹ خرداد ماه امسال رسیده است.
نمودار قیمتی پژو ۲۰۶ تیپ ۲ نیز نشان می‌دهد که قیمت این محصول هم نسبت به سال گذشته با رشد دو برابری مواجه شده و از ۲۹۸ میلیون تومان در اول مرداد ۱۴۰۱ به ۵۱۰ میلیون تومان در ۲۹ خرداد امسال رسیده است.
بررسی نمودار ساینا S نشان می‌دهد که قیمت این محصول از ۲۱۸ میلیون تومان در اول مرداد ۱۴۰۱ به ۳۵۰ میلیون تومان در ۲۹ خرداد امسال رسیده است.
بنابراین با توجه به نمودارهای قیمتی فوق می‌توان گفت ادعای افزایش قیمت بازار خودروهای معامله شده در بورس کالا به دلیل عرضه در بورس، نادرست و بدون استدلال بوده است.
روند قیمت خودروهای عرضه شده در بورس با بازار آزاد
این در حالی است که بررسی نمودار قیمتی محصولاتی همچون شاهین، پژو ۲۰۷ دنده‌ای فرمان هیدرولیک، تارا دنده‌ای، فیدلیتی و دیگنیتی که سال گذشته در بورس کالا معامله شده، نشان می‌دهد که در کلیه عرضه‌های صورت گرفته در بورس کالا، قیمت تمام شده همه محصولات با فاصله پایین‌تر از قیمت بازار بوده است.
به طوری که نمودار قیمتی شاهین نشان می‌دهد قیمت بازار این محصول از ۳۶۶ میلیون تومان در اول مرداد سال گذشته به ۵۸۰ میلیون تومان در ۲۹ خرداد امسال رسیده است.
همچنین میانگین قیمت تمام شده این محصول در بورس کالا در تاریخ‌های ۲۲ شهریور، ۳۰ آذر و ۱۸ دی ماه به ترتیب ۳۴۵، ۳۹۴ و ۳۴۵ میلیون تومان بوده؛ در حالی که قیمت بازار این محصولات در تاریخ‌های مذکور به ترتیب ۳۵۸، ۵۰۲ و ۵۰۸ میلیون تومان بوده است.
نمودار قیمتی پژو ۲۰۷ جدید نیز نشان می‌دهد که قیمت بازار این محصول از ۳۸۳ میلیون تومان در اول مرداد ۱۴۰۱ به ۵۹۵ میلیون تومان در ۲۹ خرداد ماه امسال رسیده است. این محصول در حالی به قیمت‌های ۴۶۹، ۴۳۰ و ۵۷۳ میلیون تومان در تاریخ‌های ۴ دی، ۱۰ دی و دوم اسفند سال گذشته در بورس کالا معامله شده که قیمت بازار این محصول در همین تاریخ‌ها به ترتیب ۵۶۳، ۵۴۵ و ۶۷۲ میلیون تومان بوده است.
بررسی روند حرکتی قیمت تارا دنده‌ای نیز نشان می‌دهد قیمت بازار این محصول از ۴۵۴ میلیون تومان در اول مرداد ۱۴۰۱ به ۶۶۳ میلیون تومان در ۲۹ خرداد امسال رسیده است.
این در حالی است که بررسی میانگین قیمت تمام شده این محصول در بورس کالا نشان می‌دهد که این محصول در تاریخ‌های ۸ آذر، ۲۳ آذر، ۱۸ دی و ۲۵ بهمن سال گذشته به قیمت‌های ۴۱۷، ۴۶۲، ۴۰۲ و ۵۳۵ میلیون تومان در بورس معامله شده، اما قیمت‌های بازار این محصول در تاریخ‌های مورد بررسی از ۵۱۵ میلیون تومان درتاریخ ۸ آذر ماه به ۶۳۸ میلیون تومان در ۲۵ بهمن ماه رسیده است.
فیدلیتی نیز همانند سایر محصولات با رشد قیمتی در بازار مواجه شده؛ به طوری که قیمت این محصول از ۱.۲۲ میلیارد تومان در مرداد ۱۴۰۱ به ۱.۷۵ میلیارد تومان در خرداد امسال رسیده است.
این در حالی است که این محصول در ۲۶ مرداد ۱۴۰۱ به قیمت ۱.۰۷ میلیارد تومان، ۲۲ آبان ماه به قیمت ۱.۱۷ میلیارد تومان و در ۲۵ بهمن ماه به قیمت ۱.۵۰ میلیارد تومان در بورس معامله شده؛ اما قیمت این خودرو در تاریخ‌های فوق در بازار به ترتیب ۱.۲۱، ۱.۳۰ و ۱.۷۴ میلیارد تومان بوده است.
روند قیمتی دیگنیتی پرایم نیز وضعیت مشابهی با سایر محصولات مورد بررسی دارد، به طوری که قیمت این محصول از ۱.۳۷ میلیارد تومان در مرداد سال گذشته به ۱.۸۸ میلیارد تومان در ۲۹ خرداد ماه رسیده است.
اما این محصول در بورس کالا به قیمت‌های ۱.۱۹۵، ۱.۱۹۴، ۱.۳۶۸ و ۱.۴۵۴ میلیارد تومان در بورس معامله شده و همان طور که در نمودار قابل مشاهده می‌باشد، این قیمت‌ها به مراتب پایین‌تر از بازار بوده است.
جمع بندی
با بررسی نمودار قیمت خودروها در حین و پس از معاملات در بورس کالا، می‌توان نتیجه گرفت که نه تنها سازوکار بورس عامل گرانی نبوده، بلکه در زمان انجام عرضه‌ها قیمت این خودروها در بازار آزاد نیز کاهش یافته است. از سوی دیگر درست از زمانیکه معاملات خودروهای سواری در بورس متوقف شده و مصوبات شورای رقابت به منظور تعیین فرایند قیمت گذاری در بازار خودرو اجرایی شده است، شاهد اوج گیری قیمت و بروز گرانی واقعی در بازار خودرو بوده‌ایم. ضمن اینکه علی رغم کاهش قیمت‌ها در یک ماه گذشته که ناشی از عواملی همچون کاهش نسبی نرخ دلار بوده، اما بازهم قیمت‌های بازار به نرخ‌های کشف شده در بورس کالا نرسیده و می‌توان گفت، آن دسته از مردمی که سال گذشته از بورس کالا خودرو خریدند، از اقدام خود راضی هستند.
همانطور که در نمودار زیر مشاهده می‌شود، همزمان با ورود شورای رقابت به این بازار از بهمن ماه سال گذشته تاکنون وضعیت قیمت خودروهای پرطرفدار در نابسامانی کامل به سر می‌برند.
