فرصت اوراسیا برای رفع ناترازی

اعضای این اتحادیه به عضویت ناظر ایران رأی مثبت دادند و سند آن به امضای سران پنج کشور عضو این اتحادیه رسید. سید‌محمد اتابک، وزیر صنعت، معدن و تجارت کشورمان نیز در این اجلاس به‌عنوان نماینده جمهوری اسلامی ایران حضور داشت. یک بند دیگر مصوبات این اجلاس مربوط به توافقنامه تجارت آزاد با ایران بود. سال گذشته در چنین‌روزهایی بود که ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا، توافقنامه تجارت آزاد امضا کردند و به‌دنبال تصویب این توافقنامه درمجالس کشورهای عضو این اتحادیه و تصویب کلیات آن در مجلس شورای اسلامی (دوم دی‌ماه ۱۴۰۳)، سران اتحادیه اوراسیا در نشست روز پنجشنبه موافقت خود را با اجرای آن اعلام کردند. بر این اساس، دو ماه پس از طی مراحل قانونی این توافقنامه درجمهوری اسلامی ایران، این قرارداد عملیاتی می‌شود و حدود ۸۷ درصد صادرات کالاهای ایرانی به کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا بدون تعرفه گمرکی انجام خواهد شد و متقابلا نیز صادرات این کشورها به کشورمان از این مزیت برخوردار خواهد شد. 
 
اتصال اوراسیا به بازارهای هدف
سید‌محمد اتابک، وزیر صنعت، معدن و تجارت پنجشنبه در سخنانی در نشست سران کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا، از تصمیم این اتحادیه درخصوص اعطای موقعیت ناظر به ایران استقبال کرد و افزود:‌ اطمینان دارم این نشست، نقطه عطفی در تاریخ روابط رو به گسترش تهران و این اتحادیه خواهد بود. وی با اشاره به توافقنامه تجارت آزاد ایران و اوراسیا، گفت: با اجرایی‌شدن طرح منطقه تجارت آزاد بین این شش کشور، فصل جدیدی از تبادلات تجاری گشوده خواهد شد و در گام بعدی، آماده گسترش همکاری‌ها در حوزه حمل‌ونقل هستیم. ایران آماده است با غنیمت‌شمردن تحول مثبت در زمینه اجرای توافقنامه تجارت آزاد با اتحادیه اوراسیا در آینده نزدیک و کسب موقعیت ناظر در این اتحادیه، همکاری‌ها را به سایر حوزه‌ها از‌جمله حمل‌و‌نقل و ترانزیت و نیز امنیت انرژی گسترش دهد. وزیر صمت اظهارکرد: آماده هستیم که توانمندی‌های خود در عرصه‌های مختلف را در خدمت تحقق این اهداف قرار دهیم. ایران آمادگی دارد ظرفیت‌های ترانزیتی خود را برای اتصال اتحادیه اوراسیا به بازارهای هدف در خلیج‌فارس، جنوب و جنوب شرق آسیا در اختیار این اتحادیه قرار دهد. اتابک همچنین در پایان سفر خود به سن‌پترزبورگ بیان کرد: عضویت ناظر ایران در اتحادیه اقتصادی اوراسیا می‌تواند زمینه‌ساز تأثیرات خوبی در اقتصاد کشور ما باشد؛ از این پس، ایران در جلسات این اتحادیه  و در دبیرخانه آن حضور خواهد داشت و مفاد تصمیمات و برنامه‌های اتحادیه تبادل خواهد شد.همچنین محمدعلی دهقان دهنوی، رئیس سازمان توسعه تجارت ایران هم در حاشیه اجلاس سران کشورهای عضواتحادیه اقتصادی اوراسیا در سن‌پترزبورگ، با بیان این‌که میزان کنونی تجارت در میان کشورهای عضو این اتحادیه حدود ۹۰۰ میلیارد دلار است، گفت: با توجه به این‌که حجم تجارت خارجی ایران حدود ۱۰۰ تا ۱۱۰ میلیارد دلار است، حجم تجارت اتحادیه اوراسیا حدود ۹ برابر این رقم است و از این رو، اگر بتوانیم ۵ تا ۱۰ درصد این حجم تجارت را به‌خودمان اختصاص دهیم، جهش اساسی در تجارت کشورمان ایجاد خواهد شد. 
   
گاز روسیه به ایران می‌آید
در دولت سیزدهم مذاکراتی با شرکت گاز‌پروم روسیه انجام شد و تفاهم‌نامه انتقال گاز روسیه به ایران به امضا رسید. ایران و روسیه بیش از ۶۰ درصد ذخایر گازی دنیا را در اختیار دارند؛ با این حال، سال گذشته توافق‌نامه‌ای بین شرکت ملی نفت ایران و شرکت گازپروم روسیه برای صادرات گاز به ایران امضا شد و اجرایی‌شدن آن می‌تواند سهم ایران را در تجارت گاز (در عرصه انرژی) دنیا افزایش دهد و علاوه بر تأمین منافع دو کشور، گام بلندی برای تبدیل ایران به هاب گازی منطقه محسوب می‌شود. این اقدام راهبردی همچنین می‌تواند منجر‌به کاهش ناترازی گاز شود، زیرا ایران با واردات گاز از روسیه و انتقال آن از طریق شبکه فشار قوی که در سطح کشور پراکنده است، علاوه برتبدیل‌شدن به هاب گازی منطقه،راهکاری برای حل مشکلات بسیاری را از بخش‌های مختلف صنعت کشور است و عملا دیگر شاهد کمبودگاز در داخل کشور نخواهیم بود‌؛ همچنین می‌تواند حجم صادرات گاز را افزایش یا بهتر باید گفت جهش دهد. 

تجارت پر‌انرژی تهران – مسکو
کاظم جلالی، سفیر جمهوری اسلامی ایران در مسکو با اشاره به آمادگی ایران و روسیه برای امضای سند جامع همکاری‌های دو کشور، از سفر مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهوری به مسکو در۱۷ژانویه(۲۸ دی ماه ۱۴۰۳) خبر داد و گفت که در این سفر توافقنامه همکاری دو کشور به امضای رؤسای جمهور دو کشور می‌رسد. وی کریدور شمال- جنوب را از دیگر طرح‌های اقتصادی دو کشور عنوان کرد و گفت: دوشنبه دو معاون نخست‌وزیر روسیه برای رایزنی درباره این طرح به تهران سفر کردند و با رئیس‌جمهور و دیگر مقامات کشورمان در این زمینه گفت‌وگو و تبادل نظر کردند. سفیر ایران در روسیه با بیان این‌که طرح انتقال گاز روسیه به ایران از دیگر طر‌ح‌‎های مهم اقتصادی دو کشور است، ابراز امیدواری کرد که به‌زودی این طرح به سرانجام برسد.