فلسفه اجتماعی روزه داری در حدیث نبوی

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از تسنیم، یکی از جنبه‌های مهم روزه که کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد، بُعد اجتماعی آن است. در حدیثی از رسول اکرم صلی الله علیه و آله آمده است: «إِنَّمَا فَرَضَ اللَّهُ (عَزَّ وَ جَلَّ) الصِّیَامَ لِیَسْتَوِیَ بِهِ الْغَنِیُّ وَ الْفَقِیر»؛ یعنی خداوند روزه را واجب کرد تا غنی و فقیر در یک سطح قرار گیرند. (من لا یحضره الفقیه شیخ صدوق، ج2، ص73)

این حدیث، نگاهی عمیق به فلسفه روزه ارائه می‌دهد و به ما می‌آموزد روزه تنها یک عبادت فردی نیست، بلکه یک تجربه اجتماعی است که موجب هم‌سطح شدن اقشار مختلف جامعه می‌شود. افراد مرفه که همواره به غذا و امکانات دسترسی دارند، با چشیدن طعم گرسنگی، شرایط نیازمندان را بهتر درک کرده و به همدلی با آنان ترغیب می‌شوند.

در روزهایی که فقر و نابرابری در بسیاری از جوامع به معضلی جدی تبدیل شده، ماه رمضان فرصتی است تا فاصله‌های طبقاتی کاهش یابد و همبستگی اجتماعی تقویت شود. این آموزه دینی، فراتر از یک حکم شرعی، راهکاری برای افزایش عدالت اجتماعی و پرورش حس مسئولیت‌پذیری در میان ثروتمندان نسبت به نیازمندان است.

روزه‌داری، تمرینی برای ساختن جامعه‌ای متعادل‌تر است؛ جایی که در آن، غنی و فقیر نه‌تنها از نظر جسمی، بلکه از نظر روحی و اخلاقی نیز به یکدیگر نزدیک‌تر می‌شوند. بنابراین با پرهیز از زیاده‌روی و تمرکز بر پالایش روح و اخلاق، روزه‌داری به تقویت فضایل انسانی و کاهش فاصله طبقاتی کمک شایانی می‌کند. این عمل، فرصتی برای بازنگری در سبک زندگی و الگوهای مصرفی است و به افراد یادآوری می‌کند که رضایت از نعمت‌های اندک، می‌تواند مایه آرامش و سعادت باشد. به این ترتیب، جامعه‌ای متعادل‌تر شکل می‌گیرد که در آن، همدلی و همکاری جای خود را به رقابت‌های بی‌رحمانه و تفاوت‌های طبقاتی فاحش نمی‌دهد.