مشارکت مؤسسه تحقیقات سیاست علمی کشور در چهاردهمین کنفرانس خاورمیانه

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از مؤسسه تحقیقات سیاست علمی کشور، چهاردهمین کنفرانس خاورمیانه با محوریت «آموختن از گذشته، تاب‌آوری در حال، و طراحی آینده» در تاریخ ۱۶ و ۱۷ بهمن ۱۴۰۳ در مسکو توسط کلوپ والدای و با مشارکت موسسه شرق‌شناسی آکادمی علوم روسیه برگزار شد.

دکتر طاهره میرعمادی، با دعوت موسسه تحقیقات سیاست علمی کشور، در نشست ششم کنفرانس که با موضوع «چشم‌انداز سیاسی خاورمیانه در بستر تحولات علمی و فناوری اخیر» در تاریخ ۱۷ بهمن ۱۴۰۳ در مسکو برگزار شد، شرکت کرد و به ارائه دیدگاه‌هایی از منظر دیپلماسی علمی در این خصوص پرداخت.

میرعمادی در سخنرانی خود، با اشاره به سرعت پیشرفت فناوری‌های نوین مانند هوش مصنوعی و مواجهه همزمان جهان با بحران‌های فراگیری چون تغییرات اقلیمی و بحران‌های بهداشتی، تأکید کرد که این چالش‌ها بدون بهره‌گیری از فناوری، قابل حل یا حتی کاهش نیستند. وی فناوری را ابزاری برای توسعه و رفاه همگانی دانست و بر لزوم دسترسی برابر کشورهای منطقه به این ابزار تأکید کرد.

وی در ادامه به ظرفیت‌های بالقوه منطقه غرب آسیا برای ایجاد شبکه‌های منطقه‌ای علمی و تبادل دانش پرداخت و اظهار داشت: منطقه خاورمیانه، با ویژگی‌های جغرافیایی و اقتصادی متنوع، بستری مناسب برای توسعه همکاری‌های علمی و فناورانه است. وجود کشورهای غنی از منابع طبیعی در کنار کشورهای دارای نیروی انسانی متخصص و زیرساخت‌های پژوهشی، امکان ایجاد شبکه‌های دانش را فراهم می‌کند که در آن همه اعضا می‌توانند از مزایای همکاری بهره‌مند شوند.

میرعمادی مفهوم «شبکه دانش» را نوعی همکاری غیرمتمرکز معرفی کرد که در آن مبادله اطلاعات و دانش، بدون وجود سلسله‌مراتب مشخص، به‌صورت افقی صورت می‌گیرد. وی گفت: «تفاوت‌های موجود در حجم سرمایه انسانی و مالی کشورهای منطقه نه‌تنها تهدید نیست، بلکه می‌تواند به مزیت مکمل برای همکاری‌های علمی و فناورانه تبدیل شود.»

او همچنین به فرهنگ مشترک علمی و دانش‌محور در میان کشورهای منطقه اشاره کرد و اظهار داشت که این فرهنگ، زمینه‌ساز همکاری‌های صلح‌آمیز میان دانشگاهیان و پژوهشگران، حتی با وجود تفاوت‌های سیاسی و ایدئولوژیک، خواهد بود. به گفته دکتر میرعمادی، شبکه‌های دانش می‌توانند با اولویت قرار دادن چالش‌های مشترک همچون بحران‌های زیست‌محیطی یا مسائل بهداشتی، به تدریج ارتباطات منطقه‌ای را تقویت کرده و با ادغام در زنجیره‌های ارزش جهانی، به ابزاری مؤثر برای دیپلماسی علمی و توسعه صلح و رفاه منطقه‌ای تبدیل شوند.

در پایان، وی بر اهمیت همکاری‌های علمی در زمینه فناوری‌های پزشکی و زیستی، مانند فناوری‌های کمک‌باروری و جراحی‌های پزشکی، به‌عنوان نمونه‌هایی از دیپلماسی علم و فناوری تأکید کرد و پیشنهاد گسترش این نوع همکاری‌ها در منطقه را ارائه داد.

در این نشست که با راهبری دکتر آندری کورتونوف، عضو شورای روابط بین الملل روسیه و با حضور کنستانتین موگیلفسکی، معاون وزیر علوم و آموزش عالی فدراسیون روسیه، دکتر نبیل فهمی، وزیر اسبق امور خارجه مصر و استاد دانشکده امور جهانی و سیاست عمومی، دانشگاه آمریکایی در قاهره و دکتر طاهره میرعمادی، استاد سیاست فناوری و نماینده مؤسسه تحقیقات سیاست علمی کشور برگزار شد، موضوعاتی در خصوص آشفتگی‌ها در منطقه، تدوین راهبردهای توسعه بلندمدت بحث و بررسی شد. تدوین برنامه های توسعه بلندمدت، از جمله برنامه های علمی، فناوری و اجتماعی در کشورهای شورای همکاری خلیج فارس و امکان اجرای این طرح‌ها در شرایط عدم اطمینان و تبدیل آن به یک نیروی محرکه برای کل منطقه از موضوعات مورد بررسی در این نشست تخصصی بود

مؤسسه تحقیقات سیاست علمی کشور، این حضور و مشارکت را فرصتی برای تقویت دیپلماسی علم و فناوری و توسعه شبکه‌های منطقه‌ای دانش در غرب آسیا برای کشور می‌داند.