نبود نظام اجرایی منسجم در ساخت‌وسازهای غیردولتی باعث هدررفت منابع ملی شده است

به گزارش خبرنگار برنا، بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت دولت‌های هفتم، هشتم، یازدهم و دوازدهم، در پنل نظام مهندسی ساختمان، چالش ها و فرصت‌ها، با انتقاد از وضعیت نظام مهندسی در کشور گفت: عملکرد ساخت‌وسازهای دولتی در بسیاری از شاخه‌ها، از جمله ساخت تونل‌ها، راه‌ها، ساختمان‌های اداری و سایر سازه‌ها، در مقایسه با بخش غیردولتی بهتر بوده است. اما متأسفانه، طی ۳۰ سال گذشته، نظام مهندسی ما به دلایل مختلف، نتوانسته یک نظام اجرایی معقول در بخش ساخت‌وساز غیردولتی ایجاد کند. این مسئله منجر به هدررفت منابع ملی و آسیب به جان انسان‌ها شده است. 

وی افزود: در حال حاضر، بسیاری از ساختمان‌های ما زودتر از موعد کلنگی می‌شوند و عمر مفید آن‌ها به ۲۰ سال هم نمی‌رسد. این موضوع شامل تاسیسات، پیکربندی و کیفیت سازه است که دیگر قابل استفاده نیستند. ما باید نظام اجرایی مناسبی برای بخش خصوصی تعریف کنیم. در ساخت‌وسازهای غیردولتی، دولوپرها پروژه‌ها را واگذار می‌کنند و دیگر مسئولیتی نمی‌پذیرند، در حالی که هزاران نفر با این ساختمان‌ها سر و کار خواهند داشت.

زنگنه با تأکید بر اهمیت اخلاق مهندسی و حرفه‌ای گفت: ما به‌عنوان مهندس، اگرچه سوگندنامه‌ای مانند پزشکان نداریم، اما شرافت و اخلاق حرفه‌ای باید در اولویت باشد. ما باید برای حفظ جان مردم و جلوگیری از آسیب‌های احتمالی، کار درست و اصولی انجام دهیم. ساختمان‌های ما باید ایمن باشند تا در برابر زلزله و دیگر حوادث دوام بیاورند. متأسفانه، در حال حاضر، بسیاری از ساختمان‌های بلندمرتبه ما به دلیل نبود نظام اجرایی منسجم، در معرض خطر هستند.

وی با اشاره به مشکلات نظارت در نظام مهندسی افزود: شهرداری‌ها مجوزهایی صادر می‌کنند که تنها در ظاهر، مسئولیت‌ها را مشخص می‌کند. یک مهندس سازه یا تاسیسات ممکن است این مجوزها را امضا کند، اما این فرآیند به پیچیدگی و کیفیت واقعی ساختمان‌ها نمی‌پردازد. ما باید این نظام را سطح‌بندی کنیم و نقش نهادهای مهندسی را تقویت کنیم. تأیید صلاحیت نباید به افراد مهندس محدود شود؛ بلکه شرکت‌های مهندسی معتبر نیز باید مسئولیت بپذیرند.

زنگنه در بخش دیگری از سخنانش تأکید کرد: ما در ساخت‌وسازهای دولتی، سازوکار مشخصی برای تأیید صلاحیت شرکت‌های پیمانکاری و مهندسی مشاور داریم. هرچند ممکن است در این فرآیند مشکلاتی وجود داشته باشد، اما ضابطه‌مند است. در بخش خصوصی، چنین ساختاری یا وجود ندارد یا اگر هست، صرفاً سوری است. شرکت‌هایی تأیید صلاحیت می‌شوند که استانداردهای لازم را ندارند و این مسئله باعث کاهش اعتماد عمومی به مهندسان می‌شود.

وی در ادامه به اهمیت اخلاق حرفه‌ای اشاره کرد و گفت: اخلاق حرفه‌ای باید به‌عنوان یک اصل در نظام مهندسی تعریف شود. این اخلاق فراتر از اخلاق دینی است؛ زیرا مهندسان در برابر جامعه مسئول هستند و اگر خطایی مرتکب شوند، باید پاسخگو باشند. سازمان نظام مهندسی نباید به محلی برای مبادلات مالی تبدیل شود. این سازمان باید تنها وظیفه تأیید صلاحیت مهندسان و نظارت بر آن‌ها را برعهده داشته باشد. گردش مالی زیاد در این سازمان، مشکلات بزرگی ایجاد می‌کند.

زنگنه در پایان با تأکید بر استفاده از تجربیات جهانی گفت: نظام مهندسی ما بسیاری از سازوکارهای خود را از کشورهای دیگر کپی کرده است. ما باید این تجربیات را تکمیل کنیم و از روش‌های موفق دنیا برای حل مشکلات استفاده کنیم. در عین حال، شیوه‌های متناسب با شرایط کشور خودمان را به این سیستم اضافه کنیم. حیثیت مهندسی ما زمانی حفظ خواهد شد که مردم بتوانند به کیفیت ساخت‌وسازها اعتماد کنند.

ادامه دارد…