هدررفت سالانه ۱۶ تن خاک در هر هکتار/ آبخیزداری راه نجات زیست‌بوم
به گزارش خبرنگار مهر، امروز چهارشنبه ۲۸ شهریور ۱۴۰۳ تور رسانه‌ای سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی از زیرمجموعه وزارت جهاد کشاورزی برگزار شد. عطاالله ابراهیمی، رئیس پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری کشور در جمع خبرنگاران گفت: مباحث مربوط به آبخیزداری و آبخوان‌داری در اسناد بالادست به شکل پررنگ از سیاست‌های کلی نظام تا تأکیدات رهبری آمده است.
وی افزود: بر اساس قانون باید تا سال ۱۴۰۴ با استفاده بهینه از منابع آب و از طریق آبخیزداری و آبخوان‌داری ۱۵ درصد به حجم آب استحصالی کشور اضافه شود.
وی ادامه داد: کشور با بحران‌هایی مانند تغییر اقلیم که به تبع آن کاهش منابع آبی رودخانه‌ها است، فرونشست زمین، فرسایش سالانه حدود ۱۶ تن خاک در هر هکتار و تولید رسوب، افت کمی و کیفی آب‌های زیرزمینی، تشدید فرسایش بادی، بهره برداری بی‌رویه از اراضی کشاورزی و… مواجه است که توجه بیشتری در تحقیقات آبخیزداری را می‌طلبد.
ابراهیمی با بیان اینکه از ۶۰۹ آبخوان موجود کشور ۴۳۲ آبخوان وضعیت بحرانی دارد و این زنگ خطر بزرگی است که باید با مطالعات و تحقیقات مناسب از این بحران عبور کنیم.
این مسئول دولتی با اشاره به سیلاب‌ها اظهار کرد: سهم سرانه منابع آبی در کشور کاهش یافته و سیلاب‌ها روند تصاعدی داشته و سهم کشور از ۱۹۳ سیل در دهه ۴۰ به ۲ هزار مورد در دهه ۹۰ رسید.
راهکار برون‌رفت از وضعیت فعلی چیست
رئیس پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری کشور در ادامه سخنان خود عنوان کرد: یکی از راهکارها برای جبران کسری منابع زیرزمینی و جلوگیری از هدر رفت ۱۶ تن خاک به طور سالانه در هر هکتار و البته جلوگیری از فرونشست‌ها باید پروژه‌های آبخیزداری و آبخوان‌داری جدی تر گرفته شود.
اجرای یک پروژه کلان
ابراهیمی با اشاره به یکی از طرح‌های اجرا شده در حوزه آبخیزداری عنوان کرد: پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری کشور با همکاری بخش خصوصی طرح الگویی ایجاد کرد که ظرفیت اجرایی برای ۲۰ میلیون هکتار نواحی صنعتی و حوزه‌های بالادستی شهری با اقلیم‌های بالای ۳۰۰ میلی متر مکعب بارندگی دارد.
این مدیر دولتی ادامه داد: دانش پژوهشکده به اضافه سرمایه‌گذاری بخش خصوصی الگویی برای امور اصلاحی و احیا جنگل‌ها و تأمین آب شد.
وی با اشاره به کاشت انواع درخت و درختچه در این پروژه آبخیزداری، ادامه داد: در راستای جلوگیری از سیلاب و حفاظت از خاک در این پروژه کلان آبخیزداری انواع درخت مثمر بومی اعم از بادام وحشی، عناب، پسته، انجیر، گل محمدی و گیاهان دارویی و… کاشته شده که نگهداشت درختان از اهمیت بسیاری برخوردار است.
رئیس پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری کشور در پایان گفت: حدود ۴۰ میلیون هکتار از اراضی مرتعی تهیه طرح شده در قالب ماده قانون حفاظت و بهره‌برداری از اراضی جنگلی و مرتعی، ۲۰ میلیون هکتار لهاله مدیریت شده اما طرح‌هایی به این شکل وجود نداشته که با مشارکت بخش دولتی و خصوصی با ارزش اقتصادی بالا در حوزه آبخیزداری و آبخوان‌داری در کشور ایجاد شده باشد.
