واکنش منفی بخش خصوصی با تعطیلی پنج‌شنبه‌ها/اتاق‌های بارزگانی ایران و تهران اعتراض دارند

اقتصاد ایران در ۲۰۰ سال اخیر مجبورشده که دولتی باشد. در دوران قاجار که از منظر اداری و بوروکراسی، به طور کل دولت و اقتصادی وجود نداشت. بر اساس گزارش‌های سفرا و کنسول‌های کشور‌های اروپایی تعداد متممولین و افراد ثروتمند در کل کشور کمتر از هزار نفر بود.

دولت اول پهلوی وقتی بر سرکار آمد و نظام بوراکراتیک ایران را پایه ریزی کرد مجبور شد که خودش اقتصاد را در دست بگیرد و زیر ساخت‌ها را اجرا کند به واسطه اصلاحات اقتصادی و نظام‌مند شدن سیستم حکمرانی کشور سطح درآمد افزایش یافت و طبقه متوسط تشکیل شد تا پیش از آن جامعه ایرانی محدود به دو طبقه اشراف و رعیا بود.

 در پهلوی دوم پول نفت وارد چرخه اقتصادی کشور شد و فرصت برای فعالیت اقتصادی مهیا شد که نتیجه آن ظهور افرادی مانند خیامی، لاجوردی، برخوردار و خسروشاهی بود. در واقع همان زمان بخش خصوصی مدرن به وجود آمد و صنایعی مانند خودروسازی، لوازم خانگی، شوینده‌ها توسط همین بخش ایجاد شد، اما همچنان صنایع زیر ساختی و نفت در کنترل دولت بود، زیرا تنها دولت می‌توانست با استفاده از منابع مالی و حکومتی، تکنولوژی و هزینه طرح‌هایی مانند ذوب آهن اصفهان، پالایشگاه تهران و سیمان آبیک را تامین کند.

 با وقوع انقلاب ۵۷ و شروع مصادر‌ه‌ها تقریبا تمام واحد‌های فعال اقتصادی به مالکیت نهاد‌های دولتی درآمد و از همان زمان اقتصاد ایران دولتی شد. در دولت‌های سازندگی و اصلاحات دوباره بخش خصوصی جان گرفت و وارد اقتصاد شد.

در دو دهه اخیر بخش خصوصی نقش یک بازوی فعال را برای دولت داشته و روسای اتاق‌های بازرگانی، اصناف و تعاون به عنوان نمایندگان فعالان اقتصادی در حوزه‌های مختلف با عضویت در شورای‌های اقتصادی نقش مهمی در اقتصاد کشور دارند. از سوی دیگر با شدت گرفتن تحریم‌ها ارز آوری و صادرات غیر نفتی عملا توسط بخش خصوصی انجام می‌شود.

 اهمیت بخش خصوصی و نقش آن در اقتصاد کشور مورد تاکید رهبر انقلاب است؛ به طوریکه در سال جاری ایشان چندین دیدار با فعالین این حوزه داشتند و در هر دیدار به نهاد‌های دولتی و حاکمیتی اهمیت بخش خصوصی را یاد آوری کردند. این در حالیست که مجلس چهاردهم در همین سال مخالف نظرات بخش خصوصی رفتار کرده است. در ابتدای سال وقتی دولت طرح تعطیلی شنبه‌ها را ارائه داد، تمام اتاق‌های اقتصادی (بازرگانی، اصناف و تعاون) با این طرح موافقت کردند و خواستار اجرایی شدن آن شدند، اما مجلس مخالفت کرد.

در استیضاح همتی بخش خصوصی با این استدلال که تغییر وزیر بعد از ۶ ماه سبب بی ثباتی در بازار می‌شود، خواستار رای اعتماد دوباره مجلس بود که باز هم مجلس به آن توجهی نکرد و وزیر عزل شد و حالا امروز دوباره در حالیکه بخش خصوصی تعطیلی پنج‌شنبه‌ها را سبب افزایش هزینه‌ها و در نهایت کاهش تعداد روز‌های کاری مشترک با کشور‌های دیگر به ۳ روز می‌دانست باز هم مجلس بدون توجه به خواسته بخش خصوصی تعطیلی پنج‌شنبه‌ها را مصوب کرد.

“یوسف نجفی” مشاور عالی اتاق بازرگانی ایران در گفت‌و‌گو با خبرنگار اقتصادی برنا در خصوص مصوبه امروز مجلس در خصوص تعطیلی پنج‌شنبه‌ها گفت: در زمانیکه این طرح در کمیسیون اجتماعی مجلس بررسی شد اتاق بازرگانی به عنوان نماینده بخش خصوصی کشور مخالفت خود را با تعطیلی این روز اعلام کرد؛ ضمن آنکه اتاق‌های اصناف و تعاون نیز همان زمان مخالفت خود را با این طرح اعلام کردند. ما خواهان تعطیلی شنبه‌ها بودیم که متاسفانه با آن مخالفت شد.

نجفی افزود: مرکز پژوهش‌های اتاق بازرگانی بررسی کرده که با اجرا شدن این لایحه، واحد‌های تولیدی و صنعتی به میزان هنگفتی متضرر خواهند شد. بنابراین همان زمان درخواست کردیم که اگر قرار است این مصوبه کمیسیون اجتماعی اجرایی شود بخش خصوصی از آن معاف شود؛ حتی این مسئله را به کمیسیون اقتصادی و صنعت و معدن مطرح کردیم، اما متاسفانه به آن توجه نشد و حالا با این مصوبه ارتباط تجاری ما با دنیا تنها ۳ روز است.
“محمود نجفی عرب” رئیس اتاق بازرگانی تهران نیز با مخالفت با مصوبه تعطیلی پنج‌شنبه‌ها گفت: این مصوبه در وضعیت کسب و کار‌ها تاثیر می‌گذارد و این برای تولیدکنندگان بخش خصوصی هزینه ایجاد می‌کند.

وی ادامه داد: تمام کشور‌های دنیا به غیر از جیبوتی، شنبه و یکشنبه تعطیل هستند؛ حتی افغانستان و عراق هم جمعه و شنبه تعطیل هستند، اتاق بازرگانی هم تعطیلی شنبه را پیشنهاد کرد، اما در نهایت در مجمع تشخیص مصلحت صراحتا به ما اعلام کردند که تعطیلی شنبه ممکن نیست و ما هم گفتیم پس پنج شنبه را تعطیل نکنید و مجمع هم نپذیرفت و شورای نگهبان هم دو دلیل برای رد تعطیلی شنبه آوردند؛ یکی تعارض با سیاست‌های ابلاغی و دیگری هم به دلیل تعارض با شرع مقدس.

وی گفت: تعطیلی دو روز در هفته باز هم به مجلس بازگشت و با وجود استدلال‌های اتاق بازرگانی در کمیسیون اجتماعی بر عدم تعطیلی پنج شنبه این امر تصویب شد

نجفی گفت: به نظر می‌رسد اصلا حرف بخش خصوصی را گوش نمی‌دهند.  ده سال است که نفهمیدیم چرا رابطه بانکی ما با جهان قطع است با این حال ناامید نیستیم و باید این مملکت را بسازیم، اما با این روند بعید به نظر می‌رسد به رشد هشت درصدی برسیم.