پشت پرده حملات تروریستی به مرزهای شرقی با حمایت برخی کشورها

پیرمحمد ملازهی، کارشناس مسائل افغانستان و شبه قاره هند، در گفت‌وگو با ایکنا درباره حملات اخیر گروه تروریستی جیش‌الظلم به مرزهای شرقی، گفت: واقعیت این است هر گروه چریکی که ادعایی علیه کشوری دارد و وارد نبرد مسلحانه می‌شود، طبیعتاً باید حامیانی به لحاظ مالی، تسلیحاتی و آموزشی داشته باشد تا آن را تأمین کند.

وی ادامه داد: اگر از این زاویه نگاه کنیم در دو کشور همسایه؛ پاکستان و افغانستان، علی‌القاعده باید به نوعی ارتباطی میان این گروه‌ها با این حکومت‌ها یا جناح‌هایی از صاحبان قدرت وجود داشته باشد. از سوی دیگر اگر دولت و حکومت رسما این ارتباط را نداشته باشند، جناح‌هایی از قدرت به ویژه در دستگاه‌های استخباراتی و امنیتی هستند با این گروه‌های تروریستی در ارتباط هستند. 

بیشتر بخوانید: 

ملازهی بیان کرد: در ارتباط با جیش‌الظلم دو نگاه وجود دارد؛ اولاً این گروه تروریستی در مناطقی از بلوچستان پاکستان حاکم است که دولت پاکستان، حاکمیت کاملی بر آن ندارد و خلأ قدرت در آن منطقه وجود دارد. دوماً به لحاظ قومی، بلوچ‌ها هم در این طرف مرز و هم در آن طرف مرز، مستقر هستند و با یکدیگر ارتباط قومی دارند. لذا برداشت دیگر این است که ممکن است دولت‌ها در امور آنها دخالت نکنند پس گروه جیش‌الظلم به شکلی می‌تواند در آن مناطق فعال باشد. 

کارشناس مسائل افغانستان و شبه قاره هند تصریح کرد: قطعاً از سوی دیگر این‌ چنین حملات گسترده‌ نمی‌تواند بدون حمایت کشورهای دیگر صورت گیرد. نظر برخی از تحلیلگران در ایران این است که یک نوع همزمانی بین حرکت تروریستی در چابهار و راسک و حمله موشکی رژیم صهیونیستی به بخشی از کنسولگری ایران در دمشق و شهادت تعدادی از سرداران سپاه وجود دارد و این دو جریان تروریستی را در ارتباط با یکدیگر می‌دانند.

ملازهی با تأکید بر اینکه برداشت فوق خیلی واقع‌بینانه نیست، اظهار کرد: اینگونه عملیات به پیش‌بینی، برنامه‌ریزی، انتقال صلاح و امکانات نیازمند است تا اتفاق بیفتد.

عملیات گسترده تروریستی نیازمند پیشتیابی سایر کشورها

این تحلیلگر مسائل افغانستان و شبه‌ قاره هند تصریح کرد: تحلیل دیگر این است که جیش‌الظلم از طریق تحریک طالبان پاکستان دست به چنین اقدامی زده و یا جیش‌الظلم و داعش خراسان چنین اقدام تروریستی را انجام داده‌اند که اینها نشانه وجود یک نوع تشتت تحلیل است. 

وی با اشاره به حمله موشکی سپاه در دی‌ماه 1402 به کوه سبز واقع در ایالت بلوچستان پاکستان و واکنش دولت پاکستان به این اقدام گفت: در آن هنگام مناسبات ایران و پاکستان به شدت تحت تأثیر قرار گرفت. پاکستانی‌ها مدعی هستند ارتش آزادی‌بخش پاکستان، یک گروه رادیکالی قومی است که علیه ارتش پاکستان می‌جنگد و برای استقلال بلوچستان از پاکستان وارد جنگ مسلحانه شده است و مدعی است که جیش‌الظلم در ایران پایگاه دارد و در مقابل آن نیز ایران این ادعا دارد که جیش‌الظلم در پاکستان پایگاه دارد اما واقعیت این است که به دست آوردن اطلاعات دقیق از این جریانات تروریستی، سخت و مشکل است چون اینگونه کارها، کارهای استخباراتی است و معمولا اطلاعات به بیرون درز پیدا نمی‌کند و بیشتر تحلیل‌ها در این قضایا براساس شواهد است.

ضرورت توجه به حل مسائل داخلی

وی ادامه داد: راه‌حل رفع این مشکلات، ارتقای نگاه توسعه‌ای، ساخت جاده و ایجاد امکانات و شغل در کنار افزایش نگاه نظامی و امنیتی ایران در این منطقه است.

وی با بیان اینکه به نظر می‌آید جنبه خارجی این موضوع شاید بتواند از طریق توسعه مناسبات با پاکستان و افغانستان کاهش پیدا کند، افزود: واقعیت این است که تا مشکلات داخلی در آن منطقه حل نشود امکان رفع معضل اقدامات گروه‌های تروریستی نیست.

وی در پاسخ به این سؤال که این دست حملات چه میزان نشان‌دهنده نیاز ایران به تقویت نیروهای امنیتی و نظامی در این مناطق است، گفت: بخشی از حفظ مرزها به نیروهای نظامی بستگی دارد اما اگر انتظار داشته باشیم که پاکستان و افغانستان بتوانند مرزها را کنترل کنند، انتظار واقع بینانه‌ای نیست.

ملازهی در پایان تأکید کرد: برای دولت پاکستان، مشکل مرزهای ایران و پاکستان در اولویت نیست. بلکه مشکلش مرزهای هند و کشمیر و یا خط مرزی افغانستان است و در این منطقه نیروهایش متمرکز نیستند و در این منطقه خلأهایی است که مشکلی را برای نفوذ و رفت و آمد ایجاد می‌کند. ایران، طرح‌هایی دارد که مرزهای را دیوار کشی کند و … اما برداشت من این است که اگر هزینه دیوارکشی، خرج عمران منطقه شود، بیشتر جواب داده می‌دهد. 

گفت‌وگو از سمیرا انصاری

انتهای پیام