کلاهبرداری با طلای رنگ پریده

طلا در سال ۲۰۲۴ بازدهی حدود ۲۷ درصدی داشت به طوری که در بازار داخل اینگونه است که قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار در روز ۲۶ دی ماه سال گذشته حدود دو میلیون و ۶۷۸ هزار تومان بود و اکنون به حدود پنج میلیون و ۳۲۸ هزار تومان رسیده که در یک بازه یک ساله (۲۶ دی ماه ۱۴۰۲ تا ۲۶ دی ماه ۱۴۰۳) حدود ۹۹ درصد بازدهی داشته است. تغییرات ماهانه نیز نشان می‌دهد، قیمت هر گرم طلای۱۸عیار در یک ماه گذشته، ۹.۴۴درصد افزایش داشته است.امروزه، روش‌های متنوعی از خرید انواع سکه، طلای کارشده، طلای دست دوم، صندوق‌های طلا در بورس، گواهی سپرده طلا در بورس کالا و… برای سرمایه‌گذاری در موضوع طلا وجود دارد  اما در چند سال اخیر روش‌های خرید طلا در فضای مجازی یا از طریق برخی پلتفرم‌ها و سایت‌ها به آن اضافه شده است که در تبلیغات آنها، نپرداختن مالیات، کارمزد بسیار پایین و… افراد را برای خرید جذب می‌کند. یکی از موارد این است که افراد با هر مبلغی حتی ۵۰ هزار تومان هم می‌توانند در خصوص طلا سرمایه‌گذاری کنند و حتی طلای خود را به صورت فیزیکی تحویل بگیرند. البته فروش طلای آنلاین توسط پلتفرم‌ها و سایت‌های خریدوفروش طلا، بدون پشتوانه و وجود فیزیکی در بانک مرکزی ممنوع اعلام شده است.با این که بارها عنوان شده مردم خرید طلا در فضای مجازی را فقط از سکو‌های دارای نماد اعتماد الکترونیک انجام دهند، با این حال شاهد فعالیت برخی در فضای مجازی مانند اینستاگرام و تلگرام هستیم که با هر میزان مبلغ اقدام به فروش طلا و تحویل فیزیکی آن می‌کنند. جالب اینجاست که این افراد هیچ فاکتور رسمی با مهر و نشان ارائه نمی‌دهند و حتی مبلغ واریزی هم به صورت کارت به کارت صورت میگیرد و هیچ آدرس دقیق و مشخصی ندارند.‌حمیدرضا رستگاری، رئیس اتاق اصناف ایران پیش از این از برخورد با فروشندگان اینترنتی فروش طلای بدون مجوز خبر داده بود و تاکید داشت که در فضای مجازی نباید عرضه طلا و سایر کالا‌ها توسط افرادی صورت بگیرد که مجوز ندارند و حتی قابل شناسایی نیستند. وی تاکید کرده بود که فروشگاه‌های طلا که خواستار فعالیت در بسترهای دیجیتال هستند باید از اتحادیه‌ها مجوزهای لازم را دریافت کرده باشند در غیر این صورت فعالیت آنها قانونی نیست. 
   
فروش ۱.۵تن طلا در فضای مجازی
غلامعباس ترکی، معاون دادستان کل کشور دریک گفت‌وگویی تلویزیونی اعلام کرد که حدود ۵۰۰ تارنما وسکو درزمینه فروش طلا در فضای مجازی فعالیت می‌کند که بسیاری از آنها فاقد مجوز هستند. ۹۰درصد فعالان دراین فضا برخلاف تصور عمومی آقایان هستند و مشخص است که انگیزه‌های دلالی و کسب و کار و اقتصادی دارند وبرای مصرف نیست. وی تصریح کرد: بازار طلای فضای مجازی افراد زیادی را برای فعالیت‌های اقتصادی و سرمایه‌گذاری جذب کرده و این روند با توجه به شرایط و مزیت‌های فضای مجازی و امکان معامله با مبالغ کم رو به رشد است. ترکی افزود: این مسأله آسیب‌هایی راازجمله خالی‌فروشی و کلاهبرداری و تقلب به وجود آورده است. درسال‌های اخیرحدود ۲.۵میلیون نفر در زمینه فروش طلای مجازی فعالیت دارند که در دو سال گذشته حدود ۱.۵ تن طلا در فضای مجازی مورد مبادله قرار گرفته است.
   
از سکوهای اینترنتی طلا نخرید
همایون دارابی، کارشناس بازار سرمایه با تاکید بر این‌که مردم از سکوهای اینترنتی بدون هویت مشخص که تحت نظارت هم نیستند، طلا خریداری نکنند، گفت: سکوهای اینترنتی که مبادرت به فروش طلا در فضای مجازی می‌کنند، تحت نظارت نهادهایی چون بورس یا بانک مرکزی نیستند و مشخص نیست که طلای فروخته شده را در خزانه‌ای سپرده کرده‌اند یا خیر. وی یکی دیگر از مشکلات خرید سکوهای اینترنتی طلا را مشخص نبودن عیار واقعی طلای فروخته شده و نیز نداشتن قوانین حسابداری شفاف برشمرد و افزود: این سکوها در گذشته هم نشان داده‌اند زمانی که قیمت در بازار جهشی می‌شود، ممکن است به اصطلاح دست به «خالی فروشی» بزنند و نتوانند میزان طلایی که فروخته‌اند را به شکل فیزیکی تهیه کنند.

علت ۷۰ درصد شکایات در حوزه طلا
نادر بذرافشان، رئیس اتحادیه طلا و جواهرات تهران می‌گوید: در پلتفرم‌های خرید و فروش آنلاین، طلا و سکه فروخته می‌شود اما به علت این‌که فروشندگان جواز از اتحادیه طلا و جواهر تهران ندارند با شکایت‌های متعددی مواجه هستیم که قابل پیگیری نیست. وی با تاکید بر این‌که فرآیند معامله آنلاین طلا مستلزم بسترسازی، اعمال فیلترهای فنی و امنیتی و رسانه‌ای کردن این موضوع برای آگاهی عمومی است، افزود: ابتدا باید هویت صنفی کسب و کارهای طلا تایید شده و اخذ مجوز از اتحادیه‌های لازم صورت بگیرد. وی با اشاره به نرخ بالای شکایت‌ مشتریان از تقلب و تخلف در فروش، ۷۰ درصد مشکل مراجعه‌کنندگان را متعلق به خرید از صفحات و حساب‌هایی خواند که در فضای مجازی فعال بودند. مشخص نبودن هویت صنفی این کسب و کارها، نداشتن جواز فعالیت و به صورت رسمی ثبت نشدن فعالیت آنها موجب می‌شود تا شکایت مالباخته‌ها قابل پیگیری نباشد. خرید طلا به عنوان یکی از روش‌های امن سرمایه‌گذاری شناخته می‌شود که در سال‌های اخیر، با ایجاد سکو‌های خرید و فروش طلا در فضای مجازی، فروش طلای آب‌شده یا بدون اجرت و… در این بازار شکل گرفته که با توجه به متخصص نبودن، نگرانی‎‌هایی برای افراد ایجاد کرده است، زیرا مردم پس از خرید طلا چه با نگاه مصرفی و چه سرمایه‌گذاری، به صورت بلندمدت آن را نگه‌داری می‌‎کنند و اگر طلا و سکه تقلبی خریداری کرده باشند، در همان لحظه خرید مشخص نخواهد شد و زمانی مشخص می‌شود که فرد دچار زیان شدید شده است.