گسترش همکاری گازی ایران و روسیه

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از وزارت نفت مجید چگنی در نشست سالانه مجمع گاز روسیه که از طریق ویدیوکنفرانس برگزار شد، اظهار کرد: باعث افتخار است که به‌عنوان معاون وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران و مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران در این همایش سخنرانی می‌کنم.

وی افزود: این نشست در زمانی برگزار می‌شود که شرایط منطقه‌ای و جهانی در بعد انرژی هم به دلایل فرایندی و هم با پیشران تمایلات یکجانبه بعضی از کشورها وارد عصری تازه می‌شود که هرچند ما را با چالش‌های جدی روبه‌رو می‌کند، اما به این معنا نیست که در شرایطی نامناسب قرار داریم، بلکه بر عکس، ما در شرایطی قرار داریم که می‌توانیم با اتخاذ تصمیم‌های مناسب از طریق ایجاد و تقویت ساختارها و سازوکارهای همکار گرا، فرصت‌های تازه، خلاقانه و سودبخشی را در زمینه‌های مختلف با یکدیگر در مقابل تهدیدها و چالش‌های نوظهور ایجاد کنیم.

مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران تصریح کرد: اکنون که شواهد نشان از وجود اراده و تمایل‌های همکاری‌گرا ناشی از چالش‌های نوظهور دارد، این رویداد، فرصتی مغتنم برای گسترش و تحکیم همکاری‌های دو جانبه و چندجانبه میان کشورهای منطقه در زمینه‌های مختلف صنعت گاز است، از این رو تلاش خواهم کرد به بعضی از زمینه‌های مشترک اشاره و تأکید کنم.

معاون وزیر نفت در امور گاز ادامه داد: مصرف سوخت‌های فسیلی و روند سرمایه‌گذاری و تولید آن در کنفرانس‌های جهانی اخیر مورد چالش و تهدید قرار گرفته است که به نظر من هرچند افراط‌گرایی‌های ایجاد شده از سوی بعضی کشورها در این زمینه نه تنها اهداف محیط زیستی را محقق نخواهد کرد، بلکه باعث تشدید امنیت عرضه انرژی می‌شود.

چگنی گفت: به‌عنوان نخستین نکته قابل‌توجه می‌خواهم بگویم که الگوی سنتی تجارت خریدار و فروشنده باید به سمت شبکه مبادلات ترکیبی و شبکه قطب‌های هم‌پیوند منطقه‌ای برای دسترسی به بازار به‌منظور غلبه بر شرایط و محدودیت‌های ایجادشده از سوی تحریم‌کنندگان و بعضی کشورهای غیر دوست تغییر یابد، بنابراین لازم است رقابت‌گرایی غیرسازنده به سمت منافع مشترک پایدار تغییر کند.

همکاری‌های گازی ایران و اوراسیا در حال تحول و افزایش است

وی اظهار کرد: بنده با امیدواری به آینده بیان می‌کنم که هرچند سطح تعاملات گازی ایران و کشورهای اوراسیا در حال تحول و ارتقاست، اما هنوز فاصله زیادی با سطح مورد قبول متناسب با ظرفیت‌های موجود دارد. شبکه مبادلات گازی شمال و جنوب باید در اسرع وقت از روسیه تا جنوب خلیج فارس و جنوب آسیا طراحی و متصل شود تا ظرفیت‌های صادرات، واردات و تجارت گاز کشورها در این شبکه مبادلاتی هم‌پیوند محقق شده و از قفل شدن ظرفیت‌های صادراتی به بازارهای نوظهور جلوگیری شود.

مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران ادامه داد: سهل‌انگاری در این موضوع سبب می‌شود بازارهای نوظهور، به عرضه ال‌ان‌جی کشوری غیر دوست تقدیم شود. این مهم نیازمند تجدیدنظر در الگوهای توسعه زیرساخت‌های مناسب مشترک و بهره‌گیری از استراتژی مبادلات شبکه‌ای گاز در منطقه است و از الگوی سنتی خرید و فروش دوجانبه برتر است.

چگنی با اشاره به محورهای تبادلات فناوری در بستر هم‌افزایی تلاش‌های مشترک تحقیق و توسعه بیان کرد: تمرکز جزیره‌ای هر کشور در حوزه فناوری‌های گازی زمینه‌ساز تحول در سطح تعاملات نمی‌شود. هم‌افزایی مشترک فناورانه برای تقویت صنعت گاز میان کشورهای گازی لازم است.

امکان توسعه الگوی همکاری ایران و روسیه در زمینه فناوری‌های گازی

وی گفت: الگوی همکاری ایران و روسیه در زمینه فناوری در قالب پلتفرم مشترک همکاری در حوزه‌های اولویت‌دار، آموزش نیروی انسانی متخصص، تبادلات فناورانه و یا ایجاد لابراتورهای مشترک توسعه فناوری‌های گاز، مراکز مشترک تحقیق و توسعه، دیپلماسی علم و فناوری و حضور در مجامع جهانی در حوزه علم، فناوری و نوآوری‌های گازی می‌تواند توسعه یابد.

معاون وزیر نفت در امور گاز ادامه داد: شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی، با حمایت دولت و شرکت ملی گاز ایران به فناوری‌های پیچیده در ساخت اقلام پرکاربرد در صنعت گاز دست یافته‌اند. کلدباکس‌های کرایوژنیک، توربوکمپرسورهای کوچک مقیاس تا ۳۵ مگاوات، بوسنج‌های گاز طبیعی، نشت‌یاب‌های لیزری مکشی گاز طبیعی، انواع کاتا لیست، کنتورهای گازهای مشعل از جمله این دستاوردها هستند. ما آماده تعاملات برای تبادلات فناورانه و اقلام ساخته‌شده با کشورهای دوست به‌ویژه روسیه و سایر شرکت‌های مشارکت‌کننده در این نشست تخصصی هستیم.

ایران به دنبال تجارت ال‌ان‌جی است

چگنی گفت: ایران با دسترسی به آب‌های آزاد به‌دنبال برنامه تجارت ال‌ان‌جی بوده، اما به‌دلیل تحریم‌های ظالمانه به تأخیر افتاده است. کماکان طرح‌هایی برای توسعه تأسیسات ال‌ان‌جی برنامه‌ریزی کرده و در دستور کار قرار داده، با این حال اولویت استفاده از ال‌ان‌جی به استقرار واحدهای کوچک و متوسط مقیاس آن تغییر کرده است، از این رو همکاری در حوزه فناوری واحدهای کوچک‌مقایس ال‌ان‌جی بین ایران و روسیه در گام نخست و در گام دوم، تسلط بر فناوری مایع‌سازی بزرگ‌مقیاس با توجه به روند تغییرات تجارت جهانی گاز در اولویت‌های پیشنهادی است.

وی افزود: یکی ابزار مورد استفاده تحریم‌کنندگان، قفل کردن صادرات گاز خط لوله از طریق ایجاد محدودیت در مسیرهای تجارت فروش گاز با خط لوله است، فناوری‌های تبدیل‌های گازی توسعه زنجیره متانول باید در اولویت همکاری ایران و روسیه قرار گیرد که از طریق ایجاد واحدهای مشترک تحقیق و توسعه عملیاتی شود تا به‌صورت متنوع‌تری به بازار جهانی مصرف دسترسی ایجاد شود.

معاون وزیر نفت در امور گاز اظهار کرد: توسعه ذخیره‌سازی زیرزمینی گاز طبیعی ایران از اولویت‌های دولت سیزدهم است که توسعه هم‌زمان چند میدان برای ذخیره‌سازی در حال اجراست.

توسعه طرح‌های ذخیره‌سازی برای متعادل کردن شبکه سراسرس گاز کشور

چگنی ادامه داد: توسعه ذخیره‌سازی از ابزارهای مهم در به تعادل رساندن شبکه گاز است و افزون بر پیک‌سایی مصرف، جریان مداوم در تجارت گاز را فراهم می‌آورد، جلب همکاری در ذخیره‌سازی چه به‌صورت واحدهای UGS در داخل و چه به‌صورت ذخیره ال‌ان‌جی در برنامه‌های ایران در مرکز مبادلات ال‌ان‌جی جنوب ایران از موارد پیشنهادی ماست.

وی ادامه داد: ضرورت استفاده از امکانات مشترک برای دستیابی به فناوری‌های تجاری شده هلیوم، هیدروژن و فناوری‌های پیشران در پالایش گاز طبیعی از مهم‌ترین نکات مورد پیشنهاد بنده است، محور الگوسازی مشترک برای چشم‌انداز جایگاه گاز در سبد انرژی جهانی و تدوین تراز گازی مشترک بی‌شک برنامه‌ریزی بدون داشتن دیدگاه مشخصی از وضع آینده امکان‌پذیر نیست، همچنین بررسی سناریوهای مختلف آینده برای اتخاذ سیاست صحیح لازم است.

معاون وزیر نفت در امور گاز با اشاره به سناریوهایی که بر مبنای مسیرهای مختلف رشد اقتصادی و سیاست‌های تغییر اقلیم و پیشرفت فناوری روندهای مختلف آینده را نشان می‌دهند، اظهار کرد: هم‌اکنون الگوی جهانی انرژی در مؤسسه مطالعات بین‌المللی انرژی وابسته به وزارت نفت ایران توسعه یافته است و بر مبنای آن سناریوهای مختلف ترسیم شده و در حال توسعه است.

چگنی گفت: بهره‌گیری از تجارب یکدیگر می‌تواند در توسعه اینگونه الگوها راهگشا باشد تا بتوان وضع دقیق‌تری از آینده بازار جهانی و منطقه‌ای گاز و تدوین برنامه‌های مشترک همکاری ترسیم شود.

وی تصریح کرد: در اینجا پیشنهادی مشخص به مجمع گاز روسیه دارم که تراز گازی سالانه کشوری ایران و کشورهای اوراسیا که ظرفیت‌های عرضه و تقاضاهای مشترک گازی کشورهای هم‌پیوند را نشان می‌دهد در اولویت و اجرای همکاری مجمع گاز روسیه با خانه گاز ایران قرار دهند.

معاون وزیر نفت در امور گاز در پایان اظهار امیدواری کرد که با تمرکز بیشتر بر اجرای ایده‌های همکاری، زمینه برای شکوفایی همسو و هم‌افزای صنعت گاز کشورهای هم‌پیوند افزایش یابد.