مراقب آرامش بازار برنج باشید

همین امر سبب شده بازار برنج طی یک‌سال اخیر رنگ آرامش به خود ببیند؛ تا جایی که قیمت برنج ایرانی و خارجی به هم نزدیک شده است. یکی از اصلی‌ترین دلایل این امر را می‌توان ورود بخش خصوصی برای خرید برنج شالیکاران شمالی دانست. ورود بخش خصوصی موجب شد از یک‌سو کشاورزان آسیب نبینند و از سویی با بازگشت رونق به بازار برنج قیمت‌ها تعدیل و مصرف‌کنندگان نیز منتفع شوند.

سال گذشته به درخواست استانداران و مدیران سازمان‌های جهادکشاورزی استان‌‌های برنج‌‌خیز، اعضای انجمن تولیدکنندگان و تأمین‌کنندگان برنج ایران برای خرید محصول برنجی که روی دست کشاورزان مانده بود اقدام کردند. از طرف دیگر طبق تصمیم دولت و وزارت جهادکشاورزی مشوق‌هایی برای خریداران برنج داخلی در نظر گرفته شد، به‌طوری‌که شرکت‌هایی که در طرح خرید برنج داخلی مشارکت کنند، می‌توانند به ازای خرید برنج ایرانی مجوز واردات برنج دریافت کنند.بااین‌حال به نظر می‌رسد در سال‌جاری با اجرایی‌نشدن مشوق‌ها بخش خصوصی تمایلی برای حضور در این طرح نداشته باشد، به‌همین‌منظور این امر می‌تواند زنگ خطری برای بازار برنج و مصرف‌کنندگان این کالای اساسی باشد.

تولید ۲.۵میلیون تن برنج در کشور 
در این رابطه سهراب سهرابی، مجری طرح برنج وزارت جهادکشاورزی گفت: بنابر آمار سال گذشته، دومیلیون و ۵۰۰هزار تن برنج تولید شد. به گفته او، استان‌های گیلان، مازندران، گلستان و خوزستان بیشترین میزان برنج را تولید می‌کنند. سهرابی سرانه مصرف برنج به ازای هر نفر در کشور را ۳۵ کیلو اعلام کرد و افزود: بر این اساس ۷۰۰ هزار تن کسری نیاز کشور باید از طریق واردات تامین شود. مجری طرح خودکفایی برنج ادامه داد: بنابر ابلاغ سند امنیت غذایی، طی هشت سال آینده سرانه مصرف برنج در روز باید از ۹۵ گرم به ۷۸ گرم برسد. وی گفت: کاهش سرانه مصرف و افزایش عملکرد شلتوک به بالای هفت تا ۱۰ تن در واحد سطح، تاثیر بسزایی در خودکفایی دارد.

جزئیات واردات برنج در یک‌سال گذشته
براساس آمار گمرک، در سال گذشته یک‌میلیون و ۱۱۷هزار و ۱۱۷ تن برنج به ارزش یک‌میلیارد و ۳۰۵میلیون و ۹۸۵هزار دلار وارد کشور شد، این درحالی‌است که در همین بازه زمانی در سال ۱۴۰۱ چیزی حدود یک‌میلیون و ۷۸۰هزار تن از این کالای اساسی به ارزشی بالغ بر دومیلیارد و ۱۳۷میلیون دلار وارد کشور شده بود. بنابراین از این میزان واردات این نتیجه را گرفت که واردات برنج طی یک‌سال اخیر با کاهش ۳۷ درصدی به لحاظ وزنی و کاهش۴۰ درصدی به لحاظ ارزشی روبه‌رو بوده است. به عبارت دیگر می‌توان گفت با کاهش ۶۶۰هزار تنی واردات این محصول ارزبری آن در یک‌سال اخیر ۸۳۰ میلیون دلار کمتر شده است.طی این مدت به ترتیب ۶۷۳هزار و ۹۴۲ تن برنج به ارزش ۷۷۰میلیون و ۹۳۲هزار دلار از مبدأ هند، ۳۳۶هزار و ۵۷۵ تن برنج به ارزش ۴۱۰میلیون و ۸۴۱هزار دلار از مبدأ پاکستان، ۷۱هزار و ۶۷۸ تن برنج به ارزش ۸۰میلیون و ۲۰۹هزار دلار از مبدأ امارات، ۳۳هزار و ۴۳۴ تن برنج به ارزش ۴۲میلیون و ۴۴۰هزار دلار از مبدأ مناطق آزاد و ویژه و درمجموع ۱۴۸۸ تن برنج به ارزش یک‌میلیون و ۵۶۳هزار دلار برنج از مبدأ سه کشور تایلند، تایوان و عراق به کشورمان وارد شده است.

دلسردی شالیکاران از واردات برنج 
برای واردات برنج در سال‌جاری نیز انتهای سال گذشته وزارت جهادکشاورزی در اطلاعیه‌ای اعلام کرد زمان شروع ثبت سفارشات «فصل جدید» برای انواع واردات برنج از مورخ ۲۴اسفند آغازشده و تا اردیبهشت‌ماه ادامه دارد.قاسم پیشه‌ور، رئیس اتاق اصناف کشاورزی دراین‌‌باره گفت: ظرفیت خودکفایی برنج در سه استان شمالی وجود دارد و تنها به بهانه تنظیم بازار نباید واردات بی‌رویه برنج انجام شود.به گفته وی، تا زمانی که ارز دونرخی است وامکان رقابت تولید داخل با واردات برنج وجود ندارد، در نتیجه کشاورزان به سبب واردات بی‌رویه به مرور از چرخه تولید خارج می‌شوند.پیشه‌ور ادامه داد: براساس برآوردهای صورت‌گرفته امکان خودکفایی برنج ظرف حداکثر پنج سال آتی وجود دارد تا به نقطه مطلوب برسیم‌.رئیس اتاق اصناف کشاورزی افزود: با توجه به سطح زیرکشت برنج در استان‌های شمالی ظرفیت خودکفایی وتامین برنج داخل وجود دارد،اما این‌ امرمستلزم حمایت‌های لازم در بحث قیمت است، درغیر این صورت کشاورزان برای امرار معاش ناگزیر به سمت ویلاسازی می‌روند.وی در پایان گفت: برآوردها حاکی از آن است که امسال تولید برنج درصورت تامین بذروکود به بیش ازدومیلیون و ۵۰۰هزار تن برسد.