معادلات رسانه‌های معاند بعد از حمله به اسرائیل به هم ریخت

پاسخ قاطع پهپادی و موشکی جمهوری اسلامی ایران به تجاوزگری رژیم صهیونیستی در سوریه طی ساعات پایانی شنبه‌شب ۲۵ فروردین و بامداد یکشنبه ۲۶ فروردین ماه رقم خورد؛ رویدادی که به سرخط اصلی خبری و تحلیلی رسانه‌های جهان بدل شد.

از زمان حمله ۱۳ فروردین رژیم صهیونیستی به کنسولگری ایران در دمشق، به ویژه پس از بیانات رهبر معظم انقلاب در خطبه‌های نماز عید فطر مبنی بر قطعیت تنبیه رژیم صهیونیستی گمانه‌زنی‌ها در مورد نحوه عملیات ضداسرائیلی ایران در سرزمین‌های اشغالی قوت گرفته‌ بود.

رسانه‌های آمریکایی با اشاره به آنچه رصد جابه‌جایی تجهیزات نظامی ایران می‌خواندند، عملیات موشکی و پهپادی ایران در روز جمعه ۲۴ فروردین را پیش‌بینی کرده بودند؛ پیش‌بینی‌ که درست از آب درنیامد و به گمانه‌زنی‌ و نیز ابهام‌ها دامن زد.

در این میان، رسانه‌های خارجی فارسی‌زبان تلاش می‌کردند با برجسته‌سازی احتمالات و معادلات وقوع جنگ گسترده، تاکید بر پاسخ حتمی رژیم اشغالگر به عملیات مستقیم احتمالی ایران، تشریح پیامدها و مخاطرات ناگوار جنگ به ویژه برای ایران، اصرار بر پشتیبانی آمریکا از رژیم صهیونیستی، محتمل دانستن تشدید جنگ‌های نیابتی، ایجاد بی‌ثباتی بیشتر در منطقه، دوگانه‌سازی میان نگاه مردم و حاکمیت در مورد پاسخ به تجاوز رژیم صهیونیستی، تاکید بر توانمندی‌های نظامی و اطلاعاتی رژیم تل آویو و … در خصوص مساله واکنش ایران به تجاوز ۱۳ فروردین واهمه‌افکنی کنند.

آنچه ۲۵ و ۲۶ فروردین در عمل رخ داد، از تحلیل‌ و ارزیابی‌های نامعتبر این رسانه‌ها در روزهای گذشته نشان دارد.

یک پیش‌بینی نادرست؛ «حمله مستقیم در کار نخواهد بود»

ماهیت و چند و چون عملیات انتقامی ایران از موضوعات مورد توجه رسانه‌ها بود. بسیاری از این رسانه‌ها عملیات مستقیم و گسترده ایران را پیش‌بینی نکرده بودند. تحلیلگران اغلب این رسانه‌ها معتقد بودند عملیات مستقیمی علیه اهداف صهیونیستی در سرزمین‌های اشغالی در کار نخواهد بود، چرا که ایران هم خواهان «جنگ بلندمدت» نیست.

رادیو زمانه در گزارشی نوشت: ایران احتمالاً از طریق شبکه وابستگان منطقه‌ای خود یا از طریق «عملیات غیرمستقیم» به اسرائیل واکنش نشان خواهد داد. از زمان آغاز جنگ و نسل‌کشی علیه مردم غزه و علیرغم حملات مستمر تل آویو و ترورهای هدفمند مقامات عالی رتبه ایران، تهران بارها نشان داده است که از ورود به درگیری گسترش یافته و مستقیم با اسرائیل طفره می‌رود. این بار هم ایران می‌تواند از شبکه‌های وابستگان منطقه‌ای خود برای واکنش علیه اسرائیل یا منافع آمریکا در منطقه استفاده کند.

«مئیر جاوید» تحلیلگر اسرائیلی در گفت‌وگو با ایران اینترنشنال مدعی شد: اگر ایران نخواهد به طور مستقیم رژیم را مورد حمله قرار دهد، آنگاه نقش نیروهای نیابتی از جمله حزب الله و جهاد اسلامی بسیار پررنگ خواهد شد؛ گروه‌هایی که آنها را در برابر حاکمیت، «رعیت در برابر ارباب» خواند.

با این حال از دید رسانه‌هایی چون ایران اینترنشنال، ایران حتی در صورت حمله محدود هم نمی‌تواند پیامدهای احتمالی را هم کنترل کند.

تهران تاکنون به جنگ تبلیغاتی بسنده کرده است!

رسانه‌های خارجی فارسی‌زبان که در روزهای گذشته بر تدارک جدی موشکی و پهپادی ایران برای حمله به اهدافی در سرزمین‌های اشغالی تاکید می‌کردند، پس از محقق نشدن پیش‌بینی رسانه‌های آمریکایی چون «سی بی اس» و «وال استریت ژورنال» در مورد آغاز عملیات در روز جمعه ۲۴ فروردین، به واکاوی علل آن پرداختند.

العربیه فارسی اقدامات ایران را «تبلیغاتی» خوانده و نوشته بود: واکنش‌ها به تهدید ایران درباره «حمله انتقام‌جویانه» علیه اسرائیل در حالی ادامه دارد که تهران تاکنون به جنگ تبلیغاتی بسنده کرده است.

این رسانه ادامه داده بود: اظهارات رسمی مقامات ایرانی طی ساعات گذشته نزدیکی اقدام نظامی را نشان نمی‌دهد و رسانه‌های رسمی نیز به انتشار اطلاعات درز شده از منابع آمریکایی و غربی اکتفا می‌کنند. این اوضاع گویای آن است که تهران در ظاهر نگران این همه تنش‌افزایی نیست اما در شبکه‌های اجتماعی، تصویر کاملا متفاوت است.

العربیه تمدید سفر فرمانده سنتکام به سرزمین اشغالی برای یک روز دیگر را، از دلایل «به تعویق افتادن» حمله ایران به سرزمین‌های اشغالی دانسته و نوشته بود: تهران می‌خواهد از اختلافات گسترده بنیامین نتانیاهو و جو بایدن در مورد جنگ غزه بهره‌برداری کند تا در کنار رژیم در مقابله حمله احتمالی ایران نایستد و این شاید یکی از دلایل تعویق اقدام نظامی تهران باشد.

این در حالی است که عملیات ۲۵ فروردین، بی اساس بودن این تحلیل‌ها و پیش‌بینی‌ها را مشخص کرد.

تاکید بر پشتگرمی تل‌آویو به واشنگتن و واهمه‌افکنی برای ایران

رسانه‌های خارجی فارسی‌زبان در روزهای گذشته نه تنها به طور گسترده اخبار مرتبط با اظهارنظرهای حمایتی مقام‌های آمریکایی از رژیم صهیونیستی در صورت عملیات تلافی‌جویانه ایران را بازتاب دادند، بلکه در خلال گزارش‌ها و مصاحبه‌های خود، بر حمایت قطعی ایالات متحده از رژیم صهیونیستی هم بارها و بارها تاکید کردند؛ حمایتی که به القای آنها ایران را در موضع ضعف قرار می‌دهد.

رادیو فردا به رغم اشاره بر «نارضایتی» پنتاگون از «بی‌اطلاعی» از حمله رژیم صهیونیستی به کنسولگری ایران و تعبیر آن به «نشانه‌ای از عدم هماهنگی و تماس بین تل‌آویو و واشنگتن در مورد نحوه هدایت جنگ علیه گروه حماس در نوار غزه» نوشت: به رغم این نارضایتی، رئیس جمهور و سایر مقامات آمریکایی تأکید کرده‌اند که این کشور در برابر حمله احتمالی ایران از اسرائیل دفاع خواهد کرد. از جدیدترین تحولات چنین برمی‌آید که مقامات نظامی و امنیتی دو کشور برای واکنش به حمله تلافی‌جویانه ایران «همکاری نزدیکی» دارند.

این رسانه‌ها، سفر روز پنجشنبه ژنرال «مایکل کوریلا» فرمانده ستاد مرکزی نیروهای آمریکا (سنتکام) به سرزمین‌های اشغالی را بخشی از «هماهنگی» واشنگتن و تل‌آویو جهت آمادگی برای مقابله با حمله ایران ارزیابی کردند.

مقایسه توان نظامی اسرائیل با جمهوری اسلامی ایران

برخی رسانه‌ها مانند صدای آمریکا در گزارش‌ها و مصاحبه‌های خود توانمندی ‌های نظامی و لجستیکی ایران و رژیم را مقایسه کرده و تلاش کردند پیروز جنگ احتمالی را پیشاپیش مشخص کنند.

«فرزین ندیمی» در گفت‌وگو با صدای آمریکا نیروهای زمینی ایران را موجب برتری در جنگ احتمالی دانست ولی کارآمدی این نیروها را با توجه به بعد مسافت، زیر سوال برد.

برتری موشکی ایران هم مورد توجه قرار گرفت؛ برتری‌ای که به ادعای کارشناس صدای آمریکا، با توجه به «توانمندی اتمی» رژیم و بهره‌مندی از موشک قاره پیما با امکان حمل کلاهک هسته‌ای و نیروی دریایی قوی با امکان حمل موشک ‌هایی با برد ۱۳۰۰ متر و سامانه دفاعی چند لایه، چندان موثر نخواهد بود!

توانایی اطلاعاتی و جاسوسی رژیم و دریافت کمک‌های لجستیک از سوی آمریکا هم از نگاه این رسانه در هماوردی با ایران، به رژیم اشغالگر برتری خواهد داد.

از نگاه این کارشناس تنها برخی انواع هواپیماهای بدون سرنشین و موشک‌های زمین به زمین ایران امکان عبور از سیستم پدافند چندلایه رژیم را دارند که تنها در صورت حمله چندجانبه ایران و همراه شدن با عملیات سایبری همه جانبه می‌تواند سیستم دفاعی رژیم را اشباع کرده و نقاطی محدود در سرزمین‌های اشغالی را هدف قرار دهد.

در مجموع، رسانه‌های معاند برتری در جنگ احتمالی را به موجب تجهیزات نظامی و پشتیبانی‌های لجستیک به رژیم دادند، حال آن که توانایی اطلاعاتی و موشکی و پهپادی جمهوری اسلامی و قدرت و تاثیرگذاری نیروهای مقاومت منطقه را در نظر نگرفتند؛ همان مساله‌ای که در عملیات اخیر، همه پیش‌بینی‌ها و تحلیل‌های این رسانه‌ها را زیر سوال برد.

تلاش برای حکومتی جلوه دادن پاسخ قاطع ایران

ارائه دو دیدگاه «جنگ‌خواهی» و «پرهیز از جنگ» و انتساب اولی به حاکمیت و دومی به مردم، تلاشی از سوی رسانه‌هایی چون ایران اینترنشنال و کانال مجازی من و تو برای قطبی‌سازی میان مردم و نظام جمهوری اسلامی بود. ایران اینترنشنال و من و تو در خلال گزارش‌های خود و انتشار نظرات مدعیان اپوزیسیون چون مسیح علینژاد و رضا پهلوی در خارج از کشور، تلاش کردند عملیات احتمالی ایران علیه تجاوز رژیم را حکومتی و خلاف خواست مردم جلوه دهند.

«مرتضی کاظمیان» در شبکه ایران اینترنشنال، این دو دیدگاه را ناشی از نقطه عزیمت متفاوت مردم و حاکمیت دانست و مدعی شد: نقطه عزیمت مردم، منافع ملی و مسائل ایران است، ولی نقطه عزیمت حاکمیت، مصالح حاکمیت و تلاش برای اقتدارگرایی در منطقه است.

واهمه‌افکنی در مورد پیامدهای جنگ نیز از دیگر محورهای برجسته در این رسانه‌ها بود؛ اقدامی که با هدف همراه کردن افکار عمومی و احتمالا ممانعت از پاسخ تلافی‌جویانه ایران انجام می‌گرفت، ولی عملا بی‌تاثیر بود.

ایران اینترنشنال پیامدهای عملیات احتمالی را نامشخص و دومینووار معرفی می‌کرد؛ پیامدهایی که به ویژه در حوزه اقتصادی مردم را با مشکلات زیادی مواجه می‌کند.