توجه به علوم عصبشناسی از منظر الهیات ادیان ضروری است
به گزارش خبرگزاری مهر، علیاکبر ضیایی، در ابتدا درباره جنایات رژیم اشغالگر قدس و لزوم تبعیت از فتوای رهبر معظم انقلاب به عنوان یک عالم دینی که دفاع از مردم مظلوم فلسطین و لبنان را بر همه مسلمانان و جوامع اسلامی فرض دانستند، توضیحاتی ارائه کرد.
وی در ادامه به مبحث کنونی مبتلابه جوامع در ارتباط با علوم عصبشناسی و وارد شدن آن به حیطه مفاهیم اصلی دینی اشاره کرد و در اینباره اظهار داشت: این علم که حدود ۳۰ سال است از غرب در سایر جوامع نیز نفوذ کرده از جمله موارد مهمی است که جوامع دینی را با چالش جدی مواجه خواهد کرد.
ضیایی افزود: نگاه عصبشناسان غربی اکنون دیدگاهی ماتریالیستی به مهمترین ارکان دینی مانند وحی، شهود، کشف، تجربه قبل از مرگ و تجارب دینی ما مسلمانان، مسیحیان و سیار ادیان الهی است که چنانچه همین مسیر ادامه پیدا کند، بسیاری از مضامین و مفاهیم دینی در رابطه با معنویت را خدشهدار میکند.
رئیس مرکز گفتوگوی ادیان و فرهنگها بر لزوم توجه و تبادل نظر دانشمندان علوم دینی و الهیات به این موضوع تأکید کرد و افزود: در این رابطه ما مجاز به اتخاذ سه رویکرد هستیم و آن؛ یا نفی استدلالات این علم در مورد مفاهیم الهیات دینی، نهی پیروان ادیان و عدم اجازه ورود استدلالات آن به حیطه اعتقادات دینیست، یا پذیرش آنچه دانشمندان علوم اعصاب درباره تجارب دینی با تکیه بر ابزارهای علمی بدست آوردهاند و به نوعی عقبنشینی از مبانی فکری دینی و یا اتخاذ رویکرد سومی که محتاطانه و خردمندانه خواهد بود.
ضیایی در این باره، عنوان کرد: دانشمندان الهیات و علوم دینی بایستی شناخت کافی از مبانی این علم پیدا کنند و این دانش را که از طریق توجیه فعل و انفعالات مغز و نورونهای عصبی وارد حیطه دینی شده است را مورد بررسی قرار داده و تجربه دینی آن را با استدلالات علوم الهیات همسانسازی کنند.
وی این راه را به عنوان مسیری در جهت برقراری تعامل سازنده میان علمای دین، فلاسفه، متکلمین و دانشمندان علوم اعصاب دانست و اظهار داشت: چنانچه یافتههای این علم مورد بررسی و تجزیه و تحلیل و حمایت متناسب دانشمندان علوم دینی قرار نگیرد، به سمتی پیش خواهد رفت که بسیاری از جوانان را از راه دین منحرف کرده و چالشهای جدی بوجود میآورد.
ضیایی ادامه داد: شناخت مادی آثار تجارب معنوی در فعل و انفعالات مغز انسان میتواند دانش جدید و مفیدی باشد و این مستلزم مباحثه پیرامون ابعاد مختلف آن در حوزه معنویت و مفاهیم اصلی دینی است که وظیفه دانشمندان الهیات است به آن توجه ویژه داشته باشند.
نخستین دوره اجلاس بینالمللی دینی سنتپترزبورگ از ۲۴ مهر ۱۴۰۳ (۱۵ اکتبر ۲۰۲۴) با همکاری اداره دینی مسلمانان سنتپترزبورگ و شمال غرب روسیه کار خود را آغاز کرده است. در این اجلاس که به موضوع «حفظ ارزشهای دینی، معنوی و اخلاقی در دنیای مدرن و توسعه گفتوگوی ادیان» اختصاص دارد نمایندگان بیش از ۵٠ کشور جهان از جمله ایران، عربستان سعودی، قطر، امارات، عراق، ترکیه، مراکش، گامبیا، سومالی، اوگاندا، چاد، فرانسه، آلمان و ایتالیا و نمایندگانی از ادیان و مذاهب روسیه حضور دارند.