ایجاد هماهنگی میان کشورهای منطقه‌؛ پیام سفرهای عراقچی

جمهوری اسلامی ایران از آغاز حملات رژیم‌ کودک‌کش صهیونیستی پس از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ تا کنون همواره بر مواضع اصولی، مقتدرانه و ثابت خود در راستای حمایت از مردم مظلوم فلسطین، غزه، حماس و محور مقاومت و پس از آن با آغاز حملات اسرائیل به جنوب لبنان و بیروت و ترور و شهادت فرماندهان حزب‌الله بر استراتژی تغییرناپذیر خود بر دفاع مشروع آنها از حق خود در سطح ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی باقی مانده است.

در این راستا، پس از روی کارآمدن دولت چهاردهم و پس از اوج‌گیری حملات وحشیانه رژیم صهیونیستی به غیرنظامیان، ترور فرماندهان مقاومت و همچنین نیروهای مستشاری ایران و گسترش جنگ توسط اسرائیل در سطح منطقه، مجموعه سفرهایی از سوی سیدعباس عراقچی، وزیر امورخارجه به کشورهای عربی اسلامی و همسایه با اهداف و مأموریت‌های از پیش تعیین شده، درحال انجام است.

در این راستا با عبدالرضا فرجی‌راد، عضو هیئت علمی گروه ژئوپلیتیک واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی و سفیر پیشین ایران در نروژ و مجارستان، گفت‌وگو کردیم که در ادامه می‌خوانیم.

ایکنا- به نظر شما آیا مجموعه سفرهای وزیر امورخارجه در سطح منطقه می‌تواند اهداف جمهوری اسلامی ایران را تأمین کند. 

در مجموع این سفرها، خوب است چراکه ایران نظرات خود را درباره حملات رژیم صهیونیستی و گسترش جنگ در سطح منطقه را بیان می‌کند و اینکه کشورهای همسایه ایران به اسرائیل اجازه ندهد که از فضای آسمان آنها علیه ایران استفاده شود. از دیگر اهداف این سفر، اعلام مواضع ایران به ویژه درباره جنگ لبنان و تا حدودی غزه است چرا که ایران در لبنان نفوذ دارد و برخی از کشورهای عربی چون عربستان نیز دارای نفوذ است لذا ایران در تلاش است به کشورهای عربی اطمینان خاطر داده شود که دنبال‌ این نیست منافع آنان را به خطر بیندازد. 

ایران؛ آماده همکاری درباره حل تنش‌ها

این نوع حملات اسرائیل در غزه، لبنان و چه در رابطه با ایران می‌تواند به درگیری منطقه‌ای تبدیل شود که اصلا به نفع منطقه نیست لذا لازم است تا کشورهای عربی به ویژه عربستان و یا سایر کشورها که توانمندتر هستند، اقداماتی را انجام دهند تا آتش‌بس در لبنان و غزه برقرار شود. ایران با سفرهای منطقه‌ای اعلام می‌کند آماده همکاری درباره حل تنش‌ها است و نمی‌خواهد به عنوان کشوری تک‌رو عمل کند بلکه می‌خواهد در قالب آتش‌بس و ایجاد آرامش در منطقه، فعالیت جمعی داشته باشد.

متأسفانه دولتی که در اسرائیل بر سر کار است، دولت یکدنده‌ و افراطی است که به حرف سایر کشورها گوش نمی‌دهد به ويژه آمریکا که در ارتباط قوی با اسرائیل است خیلی نیز در این زمینه موفق نبوده است. 

ایکنا- در سفرهای منطقه‌ای شاهد سفر آقای عراقچی به مصر و بحرین بودیم به نظر شما آیا ممکن است در رابطه با این کشورها به چشم‌انداز روشن رسید یا صرفاً این روابط به دلیل اتفاقات منطقه به ویژه در غزه و لبنان است؟

معتقدم این تعاملات بیشتر به دلیل تحولات منطقه انجام شده است. اگر بخواهیم رابطه‌ درستی با کشورهای منطقه برای خروج از این وضع شکل بگیرد و شاهد تحول باشیم باید با اینها در چندین موضوع به عنوان مسائل منطقه گفت‌و‌گو کنیم. در واقع اگر قرار است گفت‌وگو کنیم باید با خلق ابتکارات و بده بستان‌ها همراه باشد. اگر این بده بستان‌ها انجام نشود، اعتمادسازی با وجود سفرهای متعدد به این کشورها، انجام نخواهد شد. دردهه 70 و دوران ریاست جمهوری مرحوم هاشمی رفسنجانی یک اعتمادسازی نسبی میان ایران و عربستان انجام شده بود. در وضعیت فعلی نیز عربستان محور کشورهای منطقه است و حتی بر روی پاکستان اثرگذار است و پاکستانی‌ها به نقش سعودی‌ها در روابط توجه می‌کنند لذا باید روابط با عربستان توسعه پیدا کند.

ضرورت اتخاد ابتکارات دیپلماتیک

کشور بحرین چند بار در مسکو و چین برای افتتاح روابط با ایران، اعلام آمادگی کرد تا سفارت خود را افتتاح کند و سفیر به ایران اعزام کند اما فعلا قدمی برداشته نشده چراکه حوادث منطقه همچنان درحال جریان است و به نظرم سعودی‌ها به بحرینی‌ها گفته‌اند در این موضوع عجله نکنند بنابراین ما باید حرکاتی از نظر دیپلماسی انجام دهیم که با نمود، ابتکارات، بده‌بستان و اطمینان خاطر همراه باشد. 

رئیس‌جمهور کشورمان با رئیس‌جمهور مصر در حاشیه اجلاسیه بریکس در کازان ملاقات کرد اما به نظر نمی‌آید این رابطه سیاسی بین ایران و مصر به طور قطعی برقرار شود‌ زیرا هنوز مصر آن اطمینان کامل را بدست نیاورده است ضمن اینکه مصر یک گوشش به سمت عربستان و گوش دیگرش به سمت آمریکا است چراکه مصر کشور فقیری است و از هر دو کشور کمک می‌گیرد لذا تا از این کشورها چراغ سبز نگیرد، اقدامی نخواهد کرد. 

ایکنا- طرح ادعای واهی عدم حاکمیت ایران بر جزایر سه‌گانه در بحبوحه تنش‌ها جنگ‌افروزی‌های رژیم‌صهیونیستی چه معنایی دارد؟

امارات و سایر کشورهای عربی سال‌هاست از طرح این ادعا پس از پیروزی انقلاب، استفاده یا بهتر بگوییم سوء استفاده می‌کنند و طرح این موضوع را به عنوان ابزاری به دست گرفته‌اند و به راحتی آن را از دست نخواهند داد. 

طرح ادعاهای واهی که به روابط ما بستگی دارد

از سوی دیگر خودمان نیز مقصر هستیم. هنگامی ایران روابطش با اروپا تضعیف می‌شود به طوری که در سه سال گذشته هیچ اقدام و ابتکاری برای نزدیکی به اروپا انجام نشده است و مذاکرات پس از شروع جنگ اوکراین نیز متوقف شد، بنابراین ما باید خودمان را در طرح ادعا کشورهای عربی خلیج فارس درباره جزایر سه‌گانه ایرانی مقصر بدانیم. هنگامی که اروپا را رها می‌کنیم و یا درباره همکاری‌های نظامی با روسیه، توجیه و گفت‌و‌گویی انجام نمی‌دهیم، قطعاً این اتفاقات خواهد افتاد.

کشورهای عربی هنگامی که احساس کنند ایران در انزوای بیشتر است، کار خود را انجام می‌دهند و اقدام به طرح ادعاهای واهی می‌کنند. اگر ایران روابط خود را با اروپا مطلوب نگه می‌داشت یا حداقل گفت‌و‌گوها و رفت‌و آمدها را حفظ می‌کردیم، قطعاً این اتفاق نمی‌افتاد.

گفت‌وگو از مهدی مخبری

انتهای پیام