عبور از دروازه تاریخ؛ از شهادت امامی تا مرگ «گیخاتو»

به گزارش ایسنا، ۱۸ آبان ۱۴۰۳ به اهم مناسبت‌ها و اتفاقات تاریخیِ این روز می‌پردازیم.

اعدام سید حسین امامی به جرم ترور عبدالحسین هژیر- ۱۳۲۸

بعد از برگزاری انتخابات فرمایشی مجلس مؤسسان، محمدرضا شاه دستور برگزاری انتخابات دوره ۱۶ مجلس شورای ملی را صادر کرد اما دربار در این انتخابات دست برد و از مخالفان کسی به مجلس راه نیافت.

جمعیت فدائیان اسلام که بنا به درخواست آیت‌الله کاشانی از ملّیون حمایت کرد، این عمل را دسیسه عبدالحسین هژیر، وزیر دربار پهلوی دانست به همین دلیل سید حسین امامی از اعضای این جمعیت داوطلب اعدام انقلابی هژیر شد.  

امامی در تاریخ ۱۳ آبان ۱۳۲۸ هژیر را ترور کرد و توسط نظامیان دستگیر شد. امامی بارها شکنجه‌ شد. بی‌پروایی امامی در اعتراف به قتل هژیر سبب شد  دادگاه دو روز پس از ترور تشکیل جلسه دهد و حکم اعدام امامی را صادر کند.

سرانجام رژیم از ترس اقدام فدائیان اسلام برای آزاد ساختن امامی، وی را در ساعت ۲ بامداد روز ۱۸ آبان ۵ روز پس از ترور هژیر اعدام کرد و بدین ترتیب، فدائیان اسلام اولین شهید خود را در راه آرمان بلند اسلامی خویش تقدیم کرد.

توافق ایران و عراق برای مبادله اسرای معلول-۱۳۶۷

با گذشت کمتر از سه ماه از پایان جنگ تحمیلی عراق علیه ایران و آغاز مذاکرات صلح مقامات وقت هر دو کشور برای اولین بار به نشانه پیشرفت مذاکرات صلحِ به بن‌بست رسیده خود، بر سر تبادل گروهی از اسرای جنگی به توافق رسیدند.

وزیر امور خارجه وقت عراق در این مذاکرات به پیشنهاد ایران مبنی بر آزادی اسرای معلول و مجروح پاسخ مثبت داد و اعلام کرد که کشورش آماده است تمامی اسرای مریض و مجروح را آزاد و به کشورشان بازگرداند.

در نهایت پس از اعلام اسامی اسرای مجروح و معلول دو طرف توسط کمیته بین الملل صلیب سرخ، مبادله این اسرا از روز اول آذر ۱۳۶۷ آغاز شد و ظرف سه هفته انجام شد.

روز ملی کیفیت

در روز ملی کیفیت به برترین و سرآمدترین سازمان‌های ایرانی حائز شرایط در بخش‌های مختلف کشور شامل سازمان‌ها، بنگاه‌های اقتصادی بزرگ، واحدهای عملیاتی، مؤسسات بخش عمومی، بنگاه‌های کوچک و متوسط مستقل و بنگاه‌های کوچک و متوسط وابسته که در زمینه ارتقاء کیفیت و سرآمدی کسب و کار، فعالیت‌های چشم‌گیری انجام داده‌اند، توسط رئیس‌جمهوری اسلامی جوائزی اعطا می‌شود.

شورای سیاست‌گذاری عالی‌ترین مرجع تصمیم‌گیری در جایزه ملی کیفیت ایران است و مطابق نظام‌نامه جایزه، دبیرخانه جایزه ملی کیفیت ایران مستقر در مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران مجری جایزه است و کلیه عملیات اجرایی مرتبط با جایزه را عهده‌دار است.

یک کمیته فنی متشکل از ۲۱ نفر کارشناس متخصص در زمینه مدیریت کیفیت و مباحث سرآمدی نیز، دبیرخانه و شورای سیاست‌گذاری را در طرح‌ریزی و اجرای ملی کیفیت ایران یاری می‌کند. این جوایز ابعاد مختلفی دارد از یک سو مفاهیم کیفیت و سرآمدی کسب و کار را به زبان شیوا بیان کرده و یک الگوی نظام‌مند را برای طرح‌ریزی و استقرار نظام‌های مدیریت جامع ارائه می‌نماید و از سوی دیگر ابزار سیستماتیک خودارزیاب است و به سازمان‌ها کمک می‌کند تا نظام مدیریت و عملکرد خود را براساس معیارهای معین ارزیابی کنند و با حرکت به سوی نظام کیفیت جامع، اهدافی متعالی هم‌چون افزایش رضایت مشتری، افزایش مشارکت کارکنان، بهبود مستمر، دست‌یابی به نتایج پایدار مالی و اقتصادی را محقق سازندد که از اصول مهم کیفیت در جامعه است.

در تقویم هجری شمسی این مناسبت‌ها نیز درج شده است:

علاء السلطنه رئیس الوزراء در کابینه خود این تغییرات را داد مشیرالدوله وزیر جنگ، مؤتمن الملک وزیر علوم و وزیر تجارت و وزیر فوائد عامه، احمد قوام السلطنه وزیر داخله، مستشار الدوله وزیر پست و تلگراف، ممتاز الدوله وزیر مالیه، ‌ نصرالملک وزیر عدلیه در سال ۱۲۹۶، ‌ نایب حسین کاشی که سالیان دراز به راهزنی و قتل و غارت در نواحی کاشان مشغول بود، اعدام شد در سال ۱۲۹۸، سردار همایون والی به فرماندهی دیویزیون قزاق منصوب شد در سال ۱۲۹۹، ماژور محمودخان از سرپرستی ایالت خراسان و فرماندهی ژاندارمری استعفا داد در سال ۱۳۰۰، عدنان مندرس نخست‌وزیر ترکیه در رأس هیئتی وارد تهران شد در سال ۱۳۳۸، در تصادف یک کامیون و اتوبوس در جاده زنجان ۲۲ نفر کشته بر جای گذاشت در سال ۱۳۵۰، هنری کی سینجر وزیر امور خارجه امریکا وارد تهران شد. وی مامور بود درباره صلح خاورمیانه با مقامات سیاسی ایران مذاکره کند در سال ۱۳۵۲، سلطان احمد اردلان سفیر کبیر ایران در مسکو شد در سال ۱۳۵۳، قلعه فلک الافلاک زندان معروف خرم آباد موزه مردم شناسی شد در سال ۱۳۵۴، ‌ فرمان تشکیل یک کمیسیون عالی برای نظارت بر کار دستگاه های دولتی صادر شد در سال ۱۳۵۵، شهادت مبارز انقلابی شیخ نصرت‌الله انصاری زیر شکنجه ساواک در سال ۱۳۵۵، تجمعات اعتراض‌آمیز مردم ایران علیه رژیم پهلوی در سال ۱۳۵۷، درگذشت آیت‌الله شیخ محمدحسین کلباسی اصفهانی در سال ۱۳۷۶، شهادت حسین نصراصفهانی در سال ۱۳۶۱ و درگذشت مهدی سحابی مترجم مشهور در سال ۱۳۸۸.

رویدادهای مهم تقویم هجری قمری در این روز به شرح زیر است:

مرگ «گیخاتو» ایلخان مغول و آغاز حکومت بایدوخان-۶۹۴

پس از ارغون خان مغول، برادرش گیخاتو که در زمان او فرمانروای آسیای صغیر بود، به پادشاهی رسید. گیخاتو به سبب آن که از مرض شفا یافته بود، فرمان آزاد کردن زندانیان را داد و از خزانه‌ی مملکت، آنچه را که دستش رسید در بین تهی‌دستان و درباریان تقسیم کرد.

حاتم‌بخشی‌های او کشور را به کمبود درآمد و فقر اقتصادی دچار ساخت و در نتیجه، خزانه‌ی سلطنتی خالی شد. وزیر گیخاتو که می‌دانست چینی‌ها از پول کاغذی استفاده می‌کنند، برای جبران کمبود مالی، چاپخانه‌ای تاسیس کرد و به رواج نوعی اسکناس که «چاو» خوانده می‌شد، اقدام نمود.

هدف از چاپ پول کاغذی این بود که اسکناس در میان مردم رایج شود و طلا و نقره به خزانه باز گردد اما مردم از قبول این اسکناسِ بدون پشتوانه خودداری کردند تا این که گیخاتو، چاو را ملغی کرد. دیری نگذشت که در جمادی الاولی سال ۶۹۴ امیران مغول طغیان کرده، گیخاتو را بکشتند و پسر عموی او بایدو را به پادشاهی نشاندند.

مرگ ظهیرالدین بابر شاه- ۹۳۷

ظهیرالدین محمد بن میرزا عمر از نوادگان امیرتیمور گورکانی در سال ۸۹۹ پس از فوت پدر در ۱۱ سالگی وارث حکومت فرغانه در ماوراءالنهر شد. وی ابتدا ۱۱ سال با ملوک ازبک و تاتار جنگید و چون ضعف خود را احساس کرد، رو به کابل و قندهار آورد و پس از تصرف افغانستان ۲۲ سال در آن نواحی فرمانروایی کرد. در سال ۹۳۲  برای تسخیر هند راهی این کشور شد و با پیروزی وارد دهلی شد.

او از این زمان سلسله گورکانیان هند معروف به دولت مغول را تاسیس کرد. این دولت تا سال ۱۲۶۴  به مدت ۳۳۲ سال در هندوستان و اطراف فرمانروایی کرد. بابر در هندوستان و افغانستان، راه‌ها و کاروان‌سراهای فراوانی ایجاد نمود و به عمران و آبادانی کشور همت گماشت.

مسجد معروف بابری در هند از بناهای دوران حکومت ظهیرالدین محمد بابر محسوب می‌شود. وی تا سال ۹۳۷  به مدت ۵ سال نیز در دهلی حکمرانی کرد و سرانجام در ۴۹ سالگی درگذشت.

ظهیرالدین بابر را حاکمی عالم و ادیب گفته‌اند و او کتابی درباره‌ی فتوحات و جهانداری و شرح حال خود نگاشته است. بابر در ابتدا در شهر جَمنه به خاک سپرده شد اما در سالیان بعد، استخوان‌های او را به کابل انتقال داده و آرامگاهی محلل در خارج از شهر برای او بنا کردند.

رویدادهای مهم این روز در تقویم میلادی به شرح زیر است:

اشغال شاخ آفریقا توسط متفقین -۱۹۴۲

هم‌زمان با آغاز و گسترش جنگ جهانی دوم در اروپا، مناطق شمالی افریقا نیز صحنه نبردهای طولانی و پرتلفات بود. در نیمه سال ۱۹۴۰م تجاوز ایتالیا و سپس نیروهای آلمانی در این منطقه شکل گرفت و به مدت ۲ سال با پیروزی و شکست طرفین همراه گردید. در این زمان، مارشال رومل فرمانده نیروهای آلمانی معروف …

جنایت صهیونیست‌ها در مسجدالاقصی- ۱۹۹۰

بر اثر درگیری نمازگزاران فلسطینی با گروه یهودی متعصب، امنای کوه هیکل سربازان اسرائیلی دخالت کردند و نمازگزاران را به گلوله بستند. در نتیجه این گلوله‌باران ۲۱ نفر شهید، ۱۵۰ نفر مجروح و ۲۷۰ نفر بازداشت شدند.

در این جنایت صهیونیست‌ها از نجات مجروحان و شهدا از طریق آمبولانس جلوگیری کردند. برخی پزشکان و پرستارها نیز در هنگام امدادرسانی مورد هدف قرار گرفتند.

شهدا و مجروحان تا ۶ ساعت پس از پایان درگیری روی زمین باقی ماندند.

تولد آلن دلون بازیگر فرانسوی- ۱۹۳۵

آلن در هشتم نوامبر  ۱۹۳۵ در دهکده‌ای به‌نام «سو» در حوالی پاریس به‌دنیا آمد. نام پدرش «فابیان» و مادرش «ادیت» بود. در ۴ سالگی پدر و مادرش از هم جدا شدند و او مجبور به زندگی با مادرخوانده‌اش شد. خانه جدید آلن روبه‌روی زندان بود و آلن با بچه‌های نگهبان زندان هم‌بازی شد.

پدر و مادرخوانده‌اش چند سال بعد در اثر سانحه مردند و او تحت سرپرستی مادرش که با یک قصاب محلی ازدواج کرده بود، قرار گرفت. آلن دوران تحصیل را در مدارس کاتولیک گذران و در نهایت درس را در ۱۵ سالگی کنار گذاشت و در قصابی ناپدریش مشغول کار شد اما آلن علاقه‌ای به این کار نداشت به همین دلیل در ۱۷ سالگی خانه را ترک کرد و به ارتش پیوست و در یگان تفنگداران دریایی «چترباز» شد. او در جنگ هند و چین در سال ۱۹۵۴ حضور داشت.

او در سال ۱۹۵۶ از خدمت ترخیص شد و به‌عنوان باربر و سپس به‌عنوان پیش‌خدمت در کافه‌های مختلف پاریس به کار پرداخت اما درآمد ثابتی نداشت. او در این مدت با بسیاری از بازیگران که در کافه‌های محل کارش رفت و آمد داشتند، آشنا شد.

یکی از این بازیگران، ژان کلود بریالی بود. آن‌هایی که درباره زندگی او تحقیق کرده‌اند، می‌گویند که وی با دنیای زیرزمینی جنایتکاران در ارتباط بود و مدتی هم با آن‌ها زندگی می‌کرد. این دو دوست در سال ۱۹۵۷ تصمیم گرفتند با هم به جشنواره فیلم کن بروند.

این تصمیم، زندگی آلن را برای همیشه تغییر داد. وی که یک آدم معمولی بود و هیچ‌گونه تجربه بازیگری نداشت و آن شب هم با یک دست لباس کرایه‌ای به جشنواره رفته بود؛ پس از بازگشت از جشنواره، به یک فوق ‌ستاره تبدیل شد چرا که چهره فوق‌العاده جذابش در آن مجلس کاملا مورد توجه قرار گرفت و کارگردانان مختلف به سراغ او آمدند.

آلن بیش‌تر در نقش دزد و یا آدمکش اجیر شده به بازی گرفته شد. وی در دهه ۱۹۷۰ علاوه بر بازی در فیلم‌ها، دومین کمپانی تولید فیلم خود را تأسیس کرد و به ثروت‌اندوزی پرداخت.

آلن هم‌چنین یک شرکت هواپیمایی تأسیس کرد و بخشی از ثروتش را در زمینه مورد علاقه‌اش یعنی جمع‌آوری آثار هنری و پرورش اسبهای مسابقه سرمایه‌گذاری کرد. گنجینه شخصی او کم‌نظیر است. عتیقه‌های فراوانی در در موزه‌اش به نمایش گذاشته شد.

او در طول زندگی حرفه‌ای خود با کارگردان‌های شناخته‌شده‌ای هم‌چون لوکینو ویسکونتی، ژان لوک گودار، ژان پیر ملویل، میکل‌ آنجلو آنتونیونی و لویی مال کار کرد و افتخار دریافت جوایز معتبر سینمایی مانند جایزه سزار را داشت.

او  در ۱۸ اوت ۲۰۲۴ در ۸۸ سالگی در خانه خود در منطقه دوشی-مونکوربون در ۱۳۵ کیلومتری جنوب پاریس درگذشت.

 تصویب قطعنامه ۱۴۴۱ ضد صدام (۲۰۰۲)

در سال ۲۰۰۲ شورای امنیت سازمان ملل متحد قطعنامه ۱۴۴۱ خود را با اتفاق آرا به تصویب رساند که در آن از رژیم صدام خواسته شد بود خود را خلع سلاح کند در غیر این صورت منتظر عواقب وخیم و جدی باشد.

قطعنامه ۱۴۴۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد که در تاریخ ۸ نوامبر ۲۰۰۲ تصویب شد، سندی بین‌المللی درباره بررسی وضعیت میان عراق و کویت است. این قطعنامه طی نشست ۴۶۴۴ با ۱۵ رای موافق، ۰ مخالف و ۰ ممتنع Unanimously تصویب شد.

در تقویم میلادی این مناسبت‌ها نیز درج است: تولد نروا، امپراتور روم در سال ۳۰، درگذشت جان میلْتون ادیب و شاعر بزرگ انگلیسی در سال ۱۶۷۴، زادروزادموند هالی، ستاره‌شناس و ریاضیدان بریتانیایی در سال ۱۶۵۶، نبرد کوه سفید در سال ۱۶۲۰،   کندی رئیس جمهور امریکا شد در سال ۱۹۶۰، ‌ الحاق ایالت مونتانا به ایالات متحده امریکا در سال ۱۸۸۹.

انتهای پیام