آیا بازار سرمایه ایران به سمت تعادل و رقابت سازنده حرکت خواهد کرد؟

 بازار سرمایه، به‌ویژه در اقتصادهایی با نوسانات شدید، به عرصه‌‌‌‌‌‌‌ای برای رقابت میان سهام شاخص‌‌‌‌‌‌‌ساز و شرکت‌های کوچک‌‌‌‌‌‌‌تر تبدیل شده‌است. در این میان، جایگاه سهام شاخص‌‌‌‌‌‌‌ساز که عمدتا متعلق به شرکت‌های بزرگ و صنایع مادر مانند پتروشیمی، فلزات اساسی، بانک‌ها و خودرو است، در تعیین مسیر کلی بازار غیرقابل‌انکار است، اما این تسلط، به‌معنای نبود فرصت برای سهام کوچک و متوسط نیست؛ بلکه رقابت میان این دو گروه، سرنوشت بازار و سرمایه‌گذاران را رقم می‌زند.

سهام شاخص‌‌‌‌‌‌‌ساز؛ موتورهای اصلی رشد

سهام شاخص‌‌‌‌‌‌‌ساز به دلیل حجم بالای معاملات و اثرگذاری بر شاخص‌کل، نقش کلیدی در جذب نقدینگی و تعیین روند بازار دارند. در ماه‌های اخیر، این سهام از حمایت‌های دولتی و افزایش نرخ ارز توافقی بهره برده‌‌‌‌‌‌‌اند. تغییرات نرخ سود و انتشار گزارش‌های مثبت مالی، جذابیت این شرکت‌ها را افزایش داده و سرمایه‌گذاران را به سمت آنها سوق داده‌است.

به‌عنوان‌‌‌‌‌‌‌ مثال، در هفته‌های اخیر، سهام شرکت‌های پتروشیمی به دلیل شفاف‌سازی نرخ یوتیلیتی و سودآوری ارزی مورد‌توجه قرارگرفته‌‌‌‌‌‌‌اند. این وضعیت باعث شده‌است که شاخص‌کل، به‌‌‌‌‌‌‌رغم نوسانات مقطعی، به مدار صعودی بازگردد و برخی از این شرکت‌ها به‌عنوان لیدرهای بازار شناخته شوند.

سهام کوچک و متوسط، به‌رغم عدم‌تاثیر مستقیم بر شاخص‌کل، در مقاطعی توانسته‌‌‌‌‌‌‌اند بازدهی بالاتری نسبت به سهام شاخص‌‌‌‌‌‌‌ساز داشته باشند. این شرکت‌ها معمولا به دلیل کمتر‌بودن حجم معاملات و شناوری سهام، بیشتر در معرض نوسانات قرار دارند، اما گزارش‌های مالی مناسب، اصلاح قیمتی اخیر و توجه به دارایی‌های ارزشمند این شرکت‌ها، جذابیت آنها را برای سرمایه‌گذاران افزایش داده‌است. بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که در شرایط تعادلی بازار، سهام کوچک با بنیاد قوی که تاکنون از رشد شاخص‌‌‌‌‌‌‌سازان جامانده‌‌‌‌‌‌‌اند، فرصت رشد خواهند داشت. این موضوع نه‌‌‌‌‌‌‌تنها باعث افزایش تنوع سبد سهام سرمایه‌گذاران می‌شود، بلکه نقدینگی بیشتری را به بازار تزریق خواهد کرد.

در بازارهای جهانی نیز شاخص‌ها تحت‌تاثیر عوامل متعددی نظیر نرخ بهره، تورم و تقاضای جهانی تغییر می‌کنند. در سال‌جاری، کاهش تقاضا برای مواد اولیه به دلیل سیاست‌های انقباضی در اقتصادهای بزرگ، قیمت کامودیتی‌‌‌‌‌‌‌ها را تحت‌فشار قرارداده‌است. بااین‌حال، افزایش امید به پایان سیکل افزایش نرخ بهره در ایالات‌متحده و تثبیت نرخ رشد اقتصادی چین، نویدبخش بازگشت تقاضا در بازارهای جهانی است.  این تغییرات، تاثیر مستقیمی بر صنایع صادرات‌‌‌‌‌‌‌محور ایران دارد. شرکت‌های پتروشیمی و معدنی به‌عنوان بازیگران اصلی این بخش، بیشترین تاثیر را از تحولات بازارهای جهانی می‌پذیرند. در چنین شرایطی، توجه به گزارش‌های مالی این شرکت‌ها و تحلیل روند قیمت‌های جهانی می‌تواند راهنمای سرمایه‌گذاران باشد.  رقابت میان سهام شاخص‌‌‌‌‌‌‌ساز و کوچک‌‌‌‌‌‌‌تر نه‌‌‌‌‌‌‌تنها به پویایی بازار سرمایه می‌افزاید، بلکه نشان‌دهنده بلوغ آن نیز هست. در کوتاه‌مدت، انتظار می‌رود که روند رشد سهام بزرگ ادامه یابد، اما در بلندمدت، تعادل میان این دو گروه می‌تواند به‌عنوان شاخصی از سلامت بازار تلقی شود.  برای سرمایه‌گذاران، توجه به ترکیب مناسب دارایی‌ها، بررسی گزارش‌های مالی و تحلیل روند بازارهای جهانی، ابزارهایی ضروری برای کاهش ریسک و افزایش بازدهی هستند. آیا بازار سرمایه ایران به سمت تعادل و رقابت سازنده حرکت خواهد کرد؟ آینده‌‌‌‌‌‌‌ای که در انتظار بازار است، بیش از هر چیز به تصمیمات سرمایه‌گذاران و سیاستگذاران و البته آنچه در فضای سیاست بین‌الملل انتظار ایران را می‌کشد، وابسته است.

منبع :


دنیای اقتصاد