چرا کشورهای بیشتری به تجارت برق نمی‌پردازند؟

اسکله‌های سنگاپور پر از تانکرها، کشتی‌های کانتینری، باربرها و قایق‌ها است که همه‌چیز از نفت گرفته تا لوازم الکترونیکی را وارد می‌کنند. اما یک کالای اساسی وجود دارد که این کشتی‌ها حمل نمی‌کنند و آن برق است. این جزیره کوچک بیشتر برق خود را با سوزاندن گاز طبیعی وارداتی تولید می‌کند، با وجود اینکه متعهد شده است تا سال ۲۰۵۰ انتشار کربن خود را به صفر برساند. بنابراین سنگاپور قصد دارد برق خود را به روش دیگری تأمین کند؛ واردات برق از همسایگانش.

دولت این کشور پیش‌قراردادهایی برای خطوط انتقال برق از کامبوج، ویتنام و استرالیا به طول حدود ۴۳۰۰ کیلومتر امضا کرده است. در دهه آینده، سنگاپور می‌خواهد ۳۰ درصد برق خود را از منابع خارجی تأمین کند.

چه کشورهایی به دنبال تجارت برق رفته‌اند؟

سنگاپور تنها کشوری نیست که به تجارت برق روی آورده است. در دنیای امروز، برق یکی از کالاهای اساسی در هر اقتصاد مدرن است. با این حال، تنها برخی کشورها این کار را انجام می‌دهند.

اتحادیه اروپا از همه اعضای خود می‌خواهد که تا سال ۲۰۳۰ بتوانند معادل حداقل ۱۵ درصد از تولید داخلی برق خود را وارد یا صادر کنند. بریتانیا در حال حاضر خطوطی مشترک با شش کشور دارد و در حال ساخت خطوط جدید است.

کابل‌های جدید در آفریقا، مانند آن‌هایی که کنیا، تانزانیا و اتیوپی را به هم متصل می‌کنند، تجارت برق را ممکن می‌سازند.

بنگلادش اخیراً شروع به خرید برق از شبکه هند کرده است. مالزی، لائوس، سنگاپور و تایلند نیز توافق کرده‌اند تا شبکه‌های برق خود را به‌طور چندجانبه ادغام کنند.

منافع تجارت برق

منطق چنین پروژه‌هایی ساده است. وقتی کشورها می‌توانند در زمان اوج تقاضا یا کاهش تولید داخلی برق وارد کنند، می‌توانند از ساخت ظرفیت‌های اضافی و پرهزینه جلوگیری کنند. کابل‌ها در کانال انگلیس معمولاً صبح‌ها برق را از بریتانیا به فرانسه منتقل می‌کنند، زیرا مصرف‌کنندگان فرانسوی زمان بیشتری برای صبحانه صرف می‌کنند، اما بعدازظهرها در جهت مخالف عمل می‌کنند، زیرا بریتانیایی‌ها کتری‌های خود را برای تهیه چای روشن می‌کنند.

تجارت برق همچنین می‌تواند به کشورها کمک کند تا میزان کربن خود را کاهش دهند. وقتی باد نمی‌وزد یا تابش خورشید کم است و نمی‌توان از آن‌ها برق تولید کرد، شبکه‌هایی با منابع زیاد یا ذخایر بزرگ می‌توانند به کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی کمک کنند.

در سال ۲۰۲۳، تنها ۲.۸ درصد از برق جهان به‌طور بین‌المللی مبادله شد. خارج از اروپا، تجارت برق عمدتاً توسط پروژه‌های برق‌آبی انجام می‌شود؛ برای مثال، از پاراگوئه به برزیل یا از لائوس به تایلند.

مسائل ژئوپلیتیکی

مشکل اصلی تجارت برق مربوط به مسائل ژئوپلیتیکی است. دولت‌ها نگران این هستند که همسایگانشان ممکن است تأمین برق را قطع کنند و برای این محصول استراتژیک، وابسته دیگر کشورها بشوند.

از سوی دیگر ممکن است اشتباهاتی صورت بپذیرند که غیرقابل جبران هستند یا هزینه زیادی دارند.به‌عنوان مثال، آسیب به خط لوله گاز روسیه در دریای بالتیک (نورد استریم) نشان داد که زیرساخت‌های زیر دریایی چقدر آسیب‌پذیر هستند.

کشورهایی که بتوانند از واردات برق در زمان اوج تقاضا استفاده کنند، می‌توانند ظرفیت اضافی و پرهزینه را کاهش دهند. تجارت برق نه‌تنها به کشورها کمک می‌کند تا به اهداف زیست‌محیطی خود برسند، بلکه می‌تواند به کاهش هزینه‌های مصرف‌کننده نیز کمک کند.