آخرین اخبار

آیا رئیس‌جمهور آمریکا توان لغو همه تحریم‌ها را علیه ایران دارد؟


ابوذر گوهری مقدم

به گزارش خبرنگار ایکنا، پنجمین كارگاه دانش‌افزايی فرهنگی ويژه اعضای هيئت علمی جهاددانشگاهی با عنوان «شناخت واقعیات سیاسی و اجتماعی آمریکا»، صبح امروز، چهارشنبه اول اسفند، با حضور «ابوذر گوهری مقدم» دانشیار دانشگاه امام صادق(ع) در دانشگاه علم و فرهنگ برگزار شد.

گوهری مقدم در این نشست گفت: متأسفانه یا خوشبختانه فردی در آمریکا روی کار آمده که ویژگی‌های شخصیتی‌اش به شدت بر سیاست این کشور اثرگذار است. باید در نظر داشته باشیم در ایالات متحده اشخاص واقعاً مهم هستند. آنقدر که اشخاص در آمریکا اهمیت دارند شاید در چین و روسیه آنقدر اهمیت نداشته باشند چون در چین یک حزب و ساختار حزبی وجود دارد و فرقی نمی‌کند چه کسی در چین روی کار باشد چون باید مطابق ساختار حزبی عمل کند ولی در آمریکا این‌گونه نیست و رئیس‌جمهور می‌تواند فراتر از ساختار حزبی دست به اقداماتی بزند.

وی با بیان اینکه در آمریکا رئیس‌جمهور خود را در برابر مردم مسئول می‌داند و فرمانده کل قواست، اظهار کرد: به همین دلیل همه چیز در این کشور در اختیار رئیس‌جمهور است. مثلاً در ایران باید هفته‌‎ای دو بار جلسه هیئت وزیران تشکیل شود و هر مصوبه‌ برای اجرا در این جلسه بررسی و ابلاغ می‌شود ولی اصلاً در آمریکا این‌گونه نیست چون همه چیز با امضای رئیس‌جمهور تأیید می‌شود و نهایتاً شاید وزرا سالی دو بار به طور نمایشی تشکیل جلسه دهند. واقعاً اختیارات رئیس‌جمهور در آمریکا به شدت بالاست و همه امور را در اختیار دارد البته کنگره هم اثرگذاری دارد ولی رئیس‌جمهور تصمیم‌گیر نهایی است.

این استاد دانشگاه ادامه داد: رئیس‌جمهور آمریکا حق امضای معاهدات و خروج از آنها را دارد و در زمره وظایف رئیس‌جمهور به حساب می‌آید البته باید گفت برجام یک قرارداد الزام‌آور برای رئیس‌جمهور آمریکا نبود چون زمانی الزام‌آور است که دو سوم رأی سنا را داشته باشد ولی برجام فقط با امضای اوباما اجرا شد و به همین دلیل به راحتی ترامپ از آن خارج شد. امروز مشاهده می‌کنیم ترامپ به راحتی از سایر معاهدات بین‌المللی نیز خارج می‌شود.

گوهری مقدم با بیان اینکه رئیس‌جمهور آمریکا می‌تواند علاوه بر دکترین رایج در این کشور، خودش دکترینی را هم مطرح کند، اضافه کرد: معمولاً رؤسای جمهور آمریکا علاقه دارند تا اسم و رسمی از خود به جای بگذارند و به همین دلیل دکترینی را مطرح می‌کنند. از سوی دیگر حکومت در آمریکا به شدت شخص‌محور است و شخصیت رئیس‌جمهور بر تحولات و روابط این کشور با دنیا اثرگذار است. مثلاً ترامپ فردی خودمحور محسوب می‌شود و خیلی به سخنان مشاورانش توجه نمی‌کند یا اینکه جورج بوش پسر تجربه کافی در سیاست نداشت و لذا اطرافیان بر شخصیت او و نظراتش اثر می‌گذاشتند.

وی ادامه داد: رؤسای جمهور آمریکا وقتی دو دوره‌ای می‌شوند معمولاً در دور اول مشغول سیاست داخلی هستند و خیلی به امور سیاست خارجی نمی‌پردازند یا اگر هم بپردازند محتاطانه‌تر رفتار می‌کنند ولی در دور دوم در عرصه سیاست خارجی بی‌محابا عمل می‌کنند، چون پس از این دو دوره دیگر رئیس‌جمهور نخواهند بود و لذا به دنبال برجای گذاشتن میراثی در عرصه سیاست خارجی هستند.

عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) با اشاره به نقش معاون رئیس‌جمهور در ساختار سیاسی آمریکا اظهار کرد: معاون رئیس‌جمهور در آمریکا کار خاصی انجام نمی‌دهد و معمولاً جانشین رئیس‌جمهور است و وقتی رئیس‌جمهور فوت کند جانشینش خواهد شد. البته کارکرد مهمی هم دارد و آن است که معاون رئیس‌جمهور به عنوان رئیس سنا محسوب می‌شود و وقتی در جلسه سنا آرا برابر باشد، رأی او می‌تواند نتیجه را به نفع دولت رقم بزند.

گوهری مقدم، ترامپ را برخلاف رؤسای جمهور قبلی آمریکا مانند اوباما خیلی اهل مشورت و شنیدن نظرات مختلف ندانست و گفت: ترامپ حتی حوصله خواندن اسناد را هم ندارد و معمولاً اختیارات را تفویض کرده، در صورتی که اوباما در جلسات خود با وزرایش تا پنج ساعت بحث و جدل می‌کرد ولی شاید جلسات ترامپ به ندرت به 45 دقیقه برسد. همچنین اوباما وقتی رئیس‌جمهور بود اختیارات را از فرماندهان میدانی سلب و دستور داده بود پیش از هر اقدامی حتماً با رئیس‌جمهور هماهنگ شوند ولی ترامپ این‌گونه رفتار نمی‌کند.

وی با بیان اینکه رئیس‌جمهور بدون مجوز کنگره نمی‌تواند جنگی را آغاز کند، افزود: کنگره حتماً باید مجوز جنگ را صادر کند و اگر هم رئیس‌جمهور مجوز کنگره را نداشته باشد نهایتاً باید ظرف 90 روز جنگ را به پایان برساند.

این کارشناس مسائل آمریکا با اشاره به تحریم‌های ایران و قدرت رئیس‌جمهور آمریکا در لغو آنها گفت: خیلی از تحریم‌های جمهوری اسلامی که رؤسای جمهور قبلی آمریکا در قالب دستور اجرایی وضع کرده‌اند، متأسفانه در کنگره به قانون تبدیل شده‌اند و حتی اگر با این کشور مذاکره هم کنیم و رئیس‌جمهور آمریکا هم بخواهد تحریم‌ها را لغو کند ولی در نهایت کنگره باید آن را تصویب کند؛ در غیر این صورت به سرنوشت برجام دچار می‌شود که در کنگره به تصویب نرسید. کنگره به راحتی تحریم‌های جمهوری اسلامی ایران را لغو نخواهد کرد. در برجام آمده که برخی از بندها به روابط دولت با کنگره بستگی دارد یعنی رئیس‌جمهور می‌گوید اگر من هم بخواهم که تحریم‌ها را لغو کنم در صورت مخالفت کنگره، این تحریم‌ها لغو نخواهند شد. البته رئیس‌جمهور فقط می‌تواند بخش‌هایی از تحریم‌ها را به حالت تعلیق درآورد ولی باز کنگره اختیار مخالفت را دارد.

گوهری مقدم، سازمان سیا را یکی از سازمان‌های مهم در آمریکا توصیف کرد و افزود: نظرات این سازمان بر هدایت سیاست خارجی آمریکا اثرگذار است. به عنوان مثال بارها سازمان سیا اعلام کرده که ایران به سمت ساخت سلاح هسته‌ای نمی‌رود و اکنون هم این را تکرار می‌کند ولی معلوم نیست چرا مدام آمریکا تحریم‌ها را تشدید می‌کند؟ و پاسخ هم نمی‌دهند وقتی ایران سلاح هسته‌ای تولید نمی‌کند، پس تحریم چه معنایی دارد!

وی گفت: یکی از مهمترین ابزارهای مورد استفاده آمریکا طی 200 سال گذشته، ابزار جنگ بوده که هرگاه احساس کردند باید به کشوری حمله کنند این کار را انجام داده‌اند اما نکته‌ای را هم باید افزود که پس از جنگ جهانی دوم به دلیل مخالفت افکار عمومی، آمریکا تلاش کرده وارد جنگ نشود البته افکار عمومی در این کشور به شدت دستکاری می‌شوند. همچنین پس از جنگ جهانی دوم، آمریکا تلاش کرده از ابزار تحریم به جای ابزار نظامی استفاده کند و به همین دلیل وقتی روسیه به اوکراین حمله کرد دست به تحریم روسیه زدند یا ایران را تحریم کردند.

این کارشناس مسائل آمریکا در پایان تأکید کرد: در مجموعه سیاست خارجی آمریکا سه حلقه تأثیرگذار وجود دارد؛ اولین حلقه رئیس‌جمهور و افراد وابسته به او هستند. حلقه دوم وزارتخانه‌ها مانند وزارت خارجه، پنتاگون و سازمان سیا و حلقه سوم هم کنگره است. نباید انتظار داشت رویکرد افکار عمومی در آمریکا، کنگره و دیگر نهادهای حکومتی در این کشور نسبت به ایران در طی یک شب تغییر کند چون لابی‌های صهیونیستی به شدت فعالیت دارند و لذا به سختی امکان لغو تحریم‌های ایران وجود دارد البته در ایران هم همین است و به سختی رویکردها نسبت به آمریکا تغییر پیدا می‌کند.

انتهای پیام

لینک منبع اصلی خبر

لینک خبر در ارتباط اقتصادی

این خبر توسط موتور ارتباط اقتصادی جمع آوری شده است در صورت مغایرت اطلاع دهید

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا